Grzybica prącia – objawy, przyczyny, metody leczenia

Grzybica prącia – co to jest? 

Grzybica prącia to zapalenie żołędzi lub żołędzi i napletka wywołane przez grzyby, najczęściej z rodziny Candida. Schorzenie jest dość powszechne w populacji męskiej – szacuje się, że 3–11% mężczyzn doświadcza grzybicy prącia przynajmniej raz w życiu. Warto podkreślić, iż nie jest to choroba przenoszona drogą płciową. 

Do czynników ryzyka wystąpienia grzybicy prącia należą m.in.:

• obecność napletka i zaleganie pod nim wydzieliny (mastki),

• otyłość olbrzymia,

• cukrzyca,

• nieprzestrzeganie zasad higieny.

Szacuje się, że mężczyźni po przebytym zabiegu obrzezania mają o 68% niższe ryzyko zapalenia żołędzi od mężczyzn nieobrzezanych. Pacjenci z zapaleniem żołędzi mają natomiast zwiększone 3,8-krotnie ryzyko rozwoju raka.

Jak wygląda grzybica prącia?

Do objawów, które mogą sugerować grzybicę prącia, należą: 

• zaczerwienienie żołędzi lub żołędzi i napletka,

• świąd i bolesność prącia,

• ból podczas mikcji (oddawania moczu),

• biała serowata wydzielina w okolicy żołędzi i/lub napletka.

Nieleczone zapalenie prącia może prowadzić u pacjentów nieobrzezanych do „przyklejenia” napletka do żołędzi, co wymaga pilnej konsultacji urologicznej.

Grzybica prącia – metody diagnostyki

Podstawowe pytaniem, które zwykle zadają mężczyźni, to: jaki lekarz zajmuje się grzybicą prącia? Odpowiednie pokierowanie pacjenta umożliwi przeprowadzenie właściwej diagnostyki i włączenie celowanego leczenia przez doświadczonego specjalistę. W pierwszej kolejności należy zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, który po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu z pacjentem i badaniu przedmiotowym może skierować chorego do dermatologa lub urologa. Specjaliści ci diagnozują z powodzeniem również inne schorzenia, w tym choroby weneryczne, takie jak opryszczka narządów płciowych wywołana zakażeniem wirusem opryszczki, zwykle HSV 2, czy kłykciny kończyste będące wynikiem infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego. 

Zapalenie prącia można rozpoznać na podstawie objawów podmiotowych i przedmiotowych – zwykle zaczerwienienia żołędzi, któremu towarzyszy zgłaszany przez mężczyzn ból. U pacjentów nieobrzezanych konieczne jest badanie napletka, celem oceny jego zajęcia procesem chorobowym. Na zakażenie grzybicze może wskazywać obecność nieprawidłowej, białej grudkowatej wydzieliny w okolicy zmian. Podstawowym badaniem stosowanym w potwierdzeniu etiologii grzybiczej zapalenia prącia jest posiew (badanie mikrobiologiczne) wymazu z błon śluzowych lub obecnej wydzieliny. Zawsze należy również wykluczyć choroby przenoszone drogą płciową, szczególną uwagę zwracając na objawy HIV, kiły oraz rzeżączki.

Grzybica prącia – jak leczyć? Ile trwa leczenie?

Podobnie jak waginoza bakteryjna u kobiet, szybko rozpoznana grzybica prącia u mężczyzn jest w pełni wyleczalna i nie powinna prowadzić do wystąpienia powikłań. W przypadku większości pacjentów skuteczne jest leczenie miejscowe. Jaka maść może pomóc w grzybicy prącia? Leczeniem z wyboru jest stosowanie dwa razy dziennie maści lub kremów zawierających leki przeciwgrzybicze z grupy imidazoli – 1% klotrimazol lub 1% mikonazol, zwykle przez okres 7 dni. U osób z wywiadem alergii na leki z tej grupy można alternatywnie stosować nystatynę. Leczenie doustne bywa konieczne u mężczyzn z silnym zapaleniem prącia – zalecane jest wówczas jako uzupełnienie leczenia miejscowego, włączenie flukonazolu w dawce 150 mg. Należy również zaproponować empiryczne leczenie przeciwgrzybicze partnerce seksualnej chorego.

Metody zapobiegania grzybicy prącia

Nie istnieją domowe sposoby leczenia grzybicy prącia, ale można zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia. Najskuteczniejszą metodą zapobiegania grzybicy prącia jest właściwa higiena – codzienne delikatne mycie prącia wraz z usuwaniem wydzieliny spod napletka, a następnie jego dokładne wysuszenie. W przypadku nawracających zakażeń grzybiczych konieczna jest diagnostyka w kierunku cukrzycy i zaburzeń odporności oraz rozważenie wykonania zabiegu obrzezania.