Na czym polega i kiedy się wykonuje test Thomasa?

Czym jest test Thomasa?

Test Thomasa to rodzaj badania funkcjonalnego stawu biodrowego. Jest on powszechnie stosowany w fizjoterapii do diagnostyki napięcia grupy mięśni odpowiedzialnych za ruch zgięcia biodra.

To proste do przeprowadzenia badanie przydatne w rozpoznawaniu problemu obecności przykurczu stawu, np. takiego, jaki może wystąpić po artroskopii biodra czy pojawiającego się w wyniku zmian zwyrodnieniowych stawu.

Test Thomasa stanowi także niemniej ważny element monitorowania procesu leczenia usprawniającego biodra. Bywa cennym narzędziem w rehabilitacji wielu schorzeń dotyczących bioder, a nawet jest pomocny w niektórych schorzeniach dolnego odcinka kręgosłupa, czyli lędźwiowo–krzyżowego.

Przebieg testu Thomasa

Test Thomasa rozpoczyna się od przyjęcia odpowiedniej pozycji wyjściowej. Osoba badająca biodro poleci Ci położenie się tyłem na kozetce z wyprostowanymi nogami. Ułożenie rąk nie ma większego znaczenia dla uzyskania optymalnych wyników, ale zwykle należy je ułożyć swobodnie obok tułowia.

W następnej fazie należy wykonać już konkretny ruch. Istotą badania jest niespieszne przeprowadzenie maksymalnego zgięcia kolana z przyciągnięciem go do klatki piersiowej w taki sposób, aby doprowadzić do możliwie jak największego spłycenia lordozy lędźwiowej, czyli naturalnej krzywizny kręgosłupa w odcinku lędźwiowym ze szczytem łuku skierowanym w stronę brzuszną. Test Thomasa wywołuje w lordozie uwypuklenie w drugą stronę, czyli w kierunku grzbietowym. To znaczy, że plecy w dolnym odcinku zbliżą się do kozetki, ale jest to celowy zabieg. Dla uzyskania większego zbliżenia kolana do klatki piersiowej możesz chwycić oburącz nogę poniżej kolana.

Test Thomasa wykonuje się kończyną dolną, która nie jest obciążona przykurczem, czyli zdrową nogą. Badany staw biodrowy pozostaje w pozycji wyjściowej przez cały czas trwania oceny funkcjonalnej.

Po wykonaniu ruchu zgięcia zdrowej nogi w kolanie osoba przeprowadzająca test może dokonać analizy.

Interpretacja wyników

Jeśli podczas testu Thomasa w biodrze, które pozostało w wyproście w pozycji wyjściowej, narasta zgięcie, może to świadczyć o obecności przykurczu zgięciowego. Dzieje się tak ze względu przede wszystkim na zmianę pochylenia miednicy do tyłu podczas zgięcia zdrowego kolana powodującego funkcjonalne spłycenie lordozy lędźwiowej. Miednica, która została uniesiona od przodu, za pośrednictwem sztywnych i przykurczonych mięśni wywołuje zgięcie nogi w biodrze, co możesz zaobserwować jako uniesienie okolicy uda nad kozetkę.

Mimo istnienia przykurczu podczas wykonywania testu nie pojawia się zwykle ból stawów biodrowych. Pewne dolegliwości mogą jednak dokuczać w przebiegu powstania stanów zapalnych, zerwanych mięśni czy postępujących zmian zwyrodnieniowych będących przesłanką do przeprowadzenia testu Thomasa. Objawy towarzyszące zależą od przyczyny problemu.

Stopień przykurczu w stawie biodrowym wykrytym testem Thomasa może być określony poprzez pomiar kąta pomiędzy udem a powierzchnią kozetki.

Kto może zalecić test Thomasa?

Kiedy wykonać test Thomasa?

Dodatni wynik testu Thomasa, czyli obecność przykurczu zgięciowego, nie musi świadczyć od razu o chorobach czy innych nieprawidłowościach stawu biodrowego. Zdarza się bowiem tak, że grupa badanych mięśni jest zwyczajnie mało elastyczna i rozciągnięta. Aby to potwierdzić, warto diagnostykę rozszerzyć o inne badania, np. laboratoryjne, które ustalą np. ilość markerów reumatoidalnych czy zapalnych. Wówczas wyniki obu testów pomogą zdiagnozować problem z biodrem.

Dodatni test Thomasa najczęściej ma jednak podłoże:

• zwyrodnieniowe,

• zapalne,

• związane z zaburzeniami mięśniowymi (np. zerwany mięsień z poddanej testowi grupy mięśni może powodować przykurcz).

Test Jandy

Stanowi on w powszechnej praktyce fizjoterapeutycznej rozszerzenie testu Thomasa. Test Jandy przeprowadza się jednak w leżeniu na plecach na kozetce tylko do odcinka kości krzyżowej. Aby wykonać to badanie, musisz tylko plecami ułożyć się na leżance, a nogi, czyli uda wraz z podudziami, wystawić poza nią.

Kiedy test Thomasa odnosi się ogólnie do przykurczu zginaczy biodra, to test Jandy pozwala ustalić, który mięsień jest za to odpowiedzialny, gdyż za ruch zgięcia w stawie biodrowym odpowiada kilka mięśni. Z tego powodu fizjoterapeuta oprócz polecenia wykonania zgięcia nogi (jak przy teście Thomasa) wykonuje także ruchy bierne badanej nogi.

Dzięki temu, że test Jandy jest bardziej szczegółowy, możesz dostać dokładniejsze rozciągające i wzmacniające ćwiczenia na stawy biodrowe. Ten test możesz wielokrotnie powtarzać w czasie rehabilitacji. Pamiętaj, że korekta przykurczu jest procesem i wymaga nie tylko pełnego zaangażowania w gimnastykę z Twojej strony, ale również regularnych kontroli lekarskich w celu monitorowania postępów!