Nietrzymanie moczu u mężczyzn – jakie są jego przyczyny i jak sobie z nim radzić?

Nietrzymanie moczu u mężczyzn – jak często się zdarza? Jak się objawia?

Nietrzymanie moczu nie jest typowo kobiecym problemem. Szacuje się, że z tą dolegliwością zmaga się około 303 mln kobiet i 121 mln mężczyzn na całym świecie. Gdybyśmy chcieli pokazać to na diagramie, okazałoby się, że mimowolny wypływ moczu dotyczy 25–45% pań i co 5. przedstawiciela męskiej części populacji. W Polsce łączna liczba osób, które skarżą się na tę kłopotliwą przypadłość, wynosi około 2 mln. Można jednak przypuszczać, że dane te są nieco zaniżone, ponieważ nie każdy – ze względu na intymny charakter choroby – zgłasza się do lekarza po pomoc. 

Nasileniu dolegliwości sprzyja zaawansowany wiek. Problem popuszczania moczu dotyka ponad 50% mężczyzn, którzy ukończyli 70. rok życia. Niemniej jego pierwsze symptomy widoczne są dużo wcześniej. W wielu punktach pokrywają się one z oznakami wysiłkowego nietrzymania moczu.

Do najbardziej charakterystycznych symptomów należą:

• popuszczanie kropelek moczu w sytuacjach takich jak śmiech, atak kaszlu czy kichanie;

• niekontrolowany wyciek moczu. W zależności od stopnia zaawansowania problemu może się to dziać na skutek intensywnych bodźców lub prostych czynności, takich jak zmiana pozycji;

• nagła i silna potrzeba oddania moczu, który wycieka w dużej ilości.

Przyczyny nietrzymania moczu u mężczyzn

Nietrzymanie moczu u mężczyzn może mieć różne przyczyny, jednak zdecydowana większość z nich wiąże się z dolegliwościami dotyczącymi gruczołu krokowego (inaczej prostaty lub stercza). Popuszczanie moczu może towarzyszyć także innym chorobom, takim jak stwardnienie rozsiane czy choroba Alzheimera.

Przerost prostaty

Przerost gruczołu krokowego to problem, który może dotyczyć ponad połowy mężczyzn po 50. roku życia. U starszych osób odsetek ten jest znacznie większy – po ukończeniu 80. roku życia dolegliwość dotyka około 90% męskiej populacji. Powiększająca się prostata powoduje ucisk cewki moczowej, co prowokuje oddawanie niewielkich ilości moczu (po kilka kropli). Oprócz tego dochodzi do ucisku pęcherza moczowego i silnego parcia. Jeśli dodamy do tego niewydolne mięśnie dna miednicy – które są często wspominane w kontekście kobiecego nietrzymania moczu w ciąży lub nietrzymania moczu po porodzie – problem może znacząco utrudnić codzienne funkcjonowanie. 

Mężczyźni, którzy leczą się na przerost prostaty, zazwyczaj zażywają środki, których efektem ubocznym może być m.in. działanie moczopędne. A to oczywiście potęguje omawiany problem. Co więcej, panowie ci są bardziej narażeni na infekcje układu moczowego, którym towarzyszy częste oddawanie moczu z bolesnym parciem. Z kolei u seniorów nietrzymanie moczu może nasilać się przez przyjmowanie leków moczopędnych zalecanych z przyczyn kardiologicznych. 

Inne choroby

Zdarza się tak, że nietrzymanie moczu to dolegliwość towarzysząca innym chorobom niż przerost gruczołu krokowego. Są wśród nich m.in.:

• różnego typu infekcje układu moczowego;

• cukrzyca;

• stwardnienie rozsiane;

• choroba Alzheimera;

• choroba Parkinsona;

• rak prostaty.

Mimowolne wyciekanie moczu bywa także następstwem uszkodzenia cewki moczowej, udaru mózgu lub innych urazów. Mężczyźni z nadwagą, którzy palą papierosy lub nadużywają alkoholu, są bardziej narażeni na tego rodzaju dolegliwości. 

Nietrzymanie moczu – do jakiego lekarza się udać? Jak wygląda diagnostyka

Zanim zaczniesz obawiać się, że możesz cierpieć na nowotwór prostaty, skonsultuj się z urologiem w celu zdiagnozowania prawdziwych przyczyn Twoich dolegliwości. Wizyta u lekarza rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu oraz badania prostaty per rectum (palcem przez odbyt), które pozwala wstępnie stwierdzić, czy stercz ma prawidłową wielkość i czy jest symetryczny. W celu dokładnej diagnostyki prawdopodobnie będziesz musiał wykonać morfologię krwi, poziom PSA, glukozy, badanie urodynamiczne (test przepływu moczu i pracy pęcherza) oraz USG jamy brzusznej.

• Sprawdź też, jak rozpoznać nietrzymanie moczu u dzieci.

Jak wygląda leczenie nietrzymania moczu u mężczyzn?

Leczenie nietrzymania moczu u mężczyzn zależy od jego etiologii. Terapia powinna koncentrować się na leczeniu choroby będącej przyczyną dolegliwości, np. przerostu prostaty. Aby skutecznie poradzić sobie z nietrzymaniem moczu, lekarze zalecają fizjoterapię oraz regularne ćwiczenia na nietrzymanie moczu, które skupiają się m.in. na wzmocnieniu mięśni dna miednicy. W wielu przypadkach wdraża się leczenie farmakologiczne, a – gdy problem jest poważny – również operacyjne.

Jak zapobiegać nietrzymaniu moczu u mężczyzn? Profilaktyka

Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko powstania tej niekomfortowej dolegliwości, rozpocznij działania profilaktyczne:

• ogranicz spożycie kawy i herbaty;

• unikaj pikantnych potraw, cytrusów i czekolady, które podrażniają pęcherz;

• zweryfikuj swoje nawyki żywieniowe – wprowadź błonnik pokarmowy do codziennej diety, pij 1,5 l płynów dziennie;

• ogranicz palenie papierosów, a najlepiej całkowicie rzuć palenie;

• znacznie ogranicz spożycie alkoholu;

• zrzuć zbędne kilogramy i osiągnij prawidłowe BMI.

Pamiętaj, że wypracowanie zdrowych nawyków pomoże Ci zmniejszyć ryzyko powstawania wielu innych chorób.