Tabletki antykoncepcyjne a okres – czy występuje krwawienie podczas hormonoterapii?

Tabletki antykoncepcyjne a okres

Tabletki antykoncepcyjne a okres to złożone zagadnienie. Na wstępie należy zaznaczyć, że środki te wstrzymują owulację, a tym samym menstruację. Owulacja, zwana też jajeczkowaniem, to szczególny czas w cyklu miesiączkowym. Nowa, dojrzała komórka jajowa uwalniana jest z jajnika i przemieszcza się do jajowodu. Pozostaje w nim od 12 do 24 godzin, podczas których może zostać zapłodniona. Krwawienie, jakie występuje w cyklu miesięcznym podczas stosowania wybranych tabletek antykoncepcyjnych, nie jest naturalną miesiączką. Określa się je jako krwawienie z odstawienia. To reakcja organizmu na zmniejszenie dawki hormonów, jaka jest mu dostarczana. Naturalny okres spowodowany jest tym, że nie doszło do zapłodnienia komórki jajowej, obumiera ona i złuszcza się śluzówka jamy macicy. Określenie „okres” w odniesieniu do czasu, gdy stosowane są tabletki antykoncepcyjne, nie jest zatem prawidłowe. Środki te sprawiają, że komórka jajowa nie powstaje, bo nie dochodzi do owulacji.

Tabletki antykoncepcyjne a „okres” po odstawieniu

Do krwawienia z odstawienia dochodzi w wyniku zaprzestania stosowania tabletek hormonalnych dwuskładnikowych w przerwie między kolejnymi opakowaniami. W większości tego rodzaju preparatów stosowany jest schemat 21 + 7, co oznacza, że przez pierwsze 3 tygodnie przyjmuje się środki zawierające dawkę hormonów, a w 4. tygodniu placebo. Zanim przejdzie się do kolejnego opakowania środków hormonalnych, zwykle pojawia się krwawienie z odstawienia.

Przy okazji upewnij się, jak brać tabletki antykoncepcyjne. Dowiedz się więcej na temat innych sposobów antykoncepcji i wybierz ten najlepszy dla Ciebie i Twojego partnera.

Ile trwa „okres” przy tabletkach antykoncepcyjnych?

Nieregularny „okres” jest dość częsty na początku stosowania tych środków. Pierwsze „miesiączki” przy tabletkach antykoncepcyjnych mogą występować w różnych odstępach czasu. Dlatego, jeśli dopiero co rozpoczęłaś stosowanie pigułek, to nie powinno to stanowić źródła niepokoju. Czasem konieczne jest przejście kilku cykli, żeby krwawienie z odstawienia zaczęło pojawiać się regularnie. Najczęściej dochodzi do niego w 2.–3. dniu przerwy od leków antykoncepcyjnych. Średni czas trwania krwawienia z odstawienia wynosi 3–4 dni. Jeśli jednak po upływie kilku miesięcy nie doszło do uregulowania krwawienia, powinnaś skorzystać z porady lekarskiej. Udaj się na wizytę do ginekologa, być może przyczyną braku regularności w krwawieniach z odstawienia jest jakiś problem zdrowotny, o którym nie wiesz.

Jak intensywne jest krwawienie z odstawienia?

Niepokoi Cię skąpy „okres” przy tabletkach antykoncepcyjnych? Nie ma reguły nie tylko na to, jak długo będzie trwało krwawienie z odstawienia, ale również jak intensywne ono będzie. Jednakże jest mniej obfite w porównaniu z fizjologiczną miesiączką. U niektórych kobiet wręcz ma postać plamienia. Obfity „okres” przy tabletkach antykoncepcyjnych to rzadkość. Dlatego, jeśli krwawienie jest intensywne, umów się na wizytę do ginekologa. Dodatkowo podczas krwawienia z odstawienia z reguły nie pojawiają się uciążliwe objawy, które występują w czasie naturalnej miesiączki. To niewątpliwa zaleta tabletek antykoncepcyjnych. Nie dziwi zatem, że cieszą się one dużym zainteresowaniem. Przy tabletkach antykoncepcyjnych zdarza się również brak krwawienia. Możliwą przyczyną jest niewielki przerost błony śluzowej macicy, w konsekwencji czego nie ma wystarczającego materiału do złuszczenia i usunięcia w postaci krwawienia.

Spóźniony „okres” a tabletki antykoncepcyjne

Stosujesz tabletki antykoncepcyjne, a „okres” się spóźnia? Upewnij się, czy nie doszło do zapłodnienia. Brak „okresu” przy tabletkach antykoncepcyjnych może być tego sygnałem. Wykonaj domowy test ciążowy lub zgłoś się do laboratorium na badanie krwi w celu oznaczenia poziomu b-hCG, czyli gonadotropiny kosmówkowej. To hormon, który organizm zaczyna produkować, kiedy dojdzie do zapłodnienia. Jego zadaniem jest utrzymanie ciąży. Badanie to możesz zrobić już po 10 dniach od stosunku seksualnego, w wyniku którego mogło dojść do zapłodnienia. Ginekolodzy zalecają jednak, aby wstrzymać się z nim do terminu spodziewanego krwawienia. Dowiedz się więcej o zależności tabletki antykoncepcyjne a ciąża.

Plamienie i krwawienie podczas brania tabletek antykoncepcyjnych

Częstość występowania acyklicznych plamień i krwawień podczas zażywania tabletek antykoncepcyjnych w ciągu pierwszych 3 miesięcy jest dość wysoka. Ulega zmniejszeniu z czasem, kiedy dochodzi do przystosowania się organizmu do zmian hormonalnych. W przypadku dłuższego ich utrzymywania się konieczne jest wykluczenie zaburzeń wchłaniania, mięśniaków macicy czy infekcji w obrębie narządów płciowych. Dodatkowo istotne jest odpowiednie dopasowanie antykoncepcji.

Proces dobierania tabletek hormonalnych obejmuje:

• szczegółowy wywiad medyczny (głównie pytania o wiek, masę ciała, aktywność seksualną, styl życia, choroby nowotworowe w rodzinie, stan zdrowia),

• rutynowe badania ginekologiczne, wymaz do cytologii, USG ginekologiczne,

• badania hormonalne, próby wątrobowe, morfologię krwi, układ krzepnięcia krwi (niekiedy ginekolog może zlecić dodatkowo badanie moczu, aby uzyskać więcej informacji o Twoim stanie zdrowia),

• na podstawie zebranych informacji i wyników lekarz proponuje Ci optymalne dla Ciebie tabletki antykoncepcyjne. 

Pojawienie się plamienia i krwawienia poza tym z odstawienia jest wskazaniem do upewnienia się, czy nie jesteś w ciąży. Dlatego, jeśli leki hormonalne stosowane są zgodnie z zaleceniami lekarza i występują niepokojące objawy, takie jak acykliczne krwawienia, wskazana jest konsultacja u ginekologa.

Czy można wstrzymać „okres” w trakcie brania tabletek antykoncepcyjnych?

Zdarzają się takie sytuacje w życiu, kiedy krwawienie wywołuje wiele komplikacji. Żadna kobieta nie chce doświadczyć go w czasie urlopu, ślubu czy innego istotnego wydarzenia. Przyjęcie po sobie 2 blistrów z tabletkami antykoncepcyjnymi może wstrzymać krwawienie z odstawienia. Jeśli nie robimy przerwy między poszczególnymi opakowaniami, nie dochodzi do spadku poziomu hormonów i organizm nie otrzymuje sygnału, aby złuszczać nabłonek macicy. Takie połączenie cykli należy skonsultować z ginekologiem. W przypadku gdy nie ma konieczności odroczenia krwawienia z odstawienia, nie powinno się dokonywać zmian w harmonogramie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. Jest to dodatkowa ingerencja w pracę układu hormonalnego, której powinno się unikać.

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe a okres

Zdecydowałaś się na stosowanie jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych? Tzw. minipigułki zawierają niskie dawki jednego hormonu – progestagenu, który jest pochodną progesteronu. Stanowią one rozwiązanie dla kobiet, które nie chcą lub nie mogą zażywać tabletek zawierających w swoim składzie estrogeny. Sprawdzają się w przypadku nastolatek, kobiet karmiących piersią czy zmagających się z zakrzepicą. Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe a okres to zagadnienie szczególne. Podczas prawidłowego ich stosowania nie wystąpi u Ciebie żadne krwawienie. W ich przypadku nie wykonuje się przerwy między blistrami. Zgodnie z zaleceniami lekarza powinnaś przyjmować tzw. minipigułkę codziennie, dokładnie o tej samej porze. Bardzo ważne jest, aby nie dopuścić do pominięcia tabletki antykoncepcyjnej. Wówczas całkowicie wstrzymasz występowanie krwawienia na czas stosowania tej formy antykoncepcji.

Kiedy wystąpi okres po rezygnacji ze stosowania tabletek antykoncepcyjnych?

Decyzja o zaprzestaniu stosowania tabletek hormonalnych w wielu przypadkach podyktowana jest chęcią posiadania potomstwa. Pierwsza naturalna miesiączka po odstawieniu hormonów to kwestia bardzo indywidualna. Organizm potrzebuje czasu, aby przystosować się do nowej sytuacji. Są kobiety, u których owulacja pojawia się już w pierwszym miesiącu, a inne potrzebują kilku cykli. Szacuje się, że średnio 3 miesiące upływa, zanim na nowo pojawią się fizjologiczne miesiączki i organizm będzie wytwarzał komórkę jajową. Należy jednak mieć na uwadze, że jeśli przed antykoncepcją hormonalną występowały bolesne lub nieregularne miesiączki, to po jej odstawieniu mogą znów takie być.

Dowiedz się więcej o metodach antykoncepcji – obejrzyj infografikę

Okres po porodzie a tabletki antykoncepcyjne

Jeśli urodziłaś dziecko, najbliższe tygodnie przed Tobą to czas połogu. To moment na regenerację organizmu do stanu sprzed ciąży. W zależności od tego, czy karmisz piersią czy też nie, w różnym czasie po porodzie może dojść do owulacji. U kobiet karmiących sztucznie szybciej wraca owulacja, niż ma to miejsce przy karmieniu piersią. Pamiętaj jednak, że przystawianie dziecka do piersi nie stanowi formy antykoncepcji, a możesz spotkać się z takim poglądem. To nie prawda i aby uniknąć zapłodnienia, również w tym przypadku powinnaś się zabezpieczać. Jeśli zdecydowałaś się na tabletki hormonalne i nie karmisz piersią, możesz rozpocząć antykoncepcję hormonalną zaraz po zakończeniu połogu zarówno tabletką jedno- , jak i dwuskładnikową. Kobietom w okresie laktacji nie zaleca się stosowania tabletek antykoncepcyjnych dwuskładnikowych, bo zawarty w nich estrogen może mieć negatywny wpływ na laktację. Moment rozpoczęcia i rodzaj środka omów ze swoim lekarzem. Pomoże Ci wybrać najlepsze rozwiązanie.

1. G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2015.
2. R. Dębski, Antykoncepcja – metody zapobiegania niepożądanej ciąży. Część II. Medyczne (nienaturalne) metody zapobiegania niepożądanej ciąży, „Ginekologia Polska” 2007, nr 78, s. 834–841.
3. W. Klimanek i wsp., Krwawienia oraz plamienia środcykliczne w trakcie stosowania doustnej antykoncepcji hormonalnej. Online: https://www.forumginekologii.pl/artykul/krwawienia-oraz-plamienia-srodcykliczne-w-trakcie-stosowania-doustnej-antykoncepcji-hormonalnej [dostęp: 18.02.2022].
4. H. Wolski, Wybrane aspekty działań niepożądanych złożonej doustnej antykoncepcji hormonalnej, „Ginekologia Polska” 2014, nr 85, s. 944–949.