Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Skąd się biorą wahania nastroju i jak sobie z nimi radzić

Agata Muchowska08.11.2022Aktualizacja: 18.10.2023

Wybuchy złości, drażliwość czy napady płaczu bez wyraźnej przyczyny mogą świadczyć o wahaniach nastroju. Przyczyny tego stanu bywają różne – od zmian hormonalnych po depresję. Zobacz, czym się objawiają wahania nastroju i jak z nimi walczyć.


wahania nastroju
pexels

Polecane

owsiki-u-doroslego-jakie-sa-objawy-jak-leczyc
Zdrowie
2 min.
Owsiki u dorosłego - jakie są objawy? Jak leczyć?
31.10.2021
dretwienie-opuszkow-palcow-u-rak-u-nog
Zdrowie
1 min.
Drętwienie opuszków palców u rąk i nóg – gdzie szukać przyczyny?
10.05.2022
goraca-kapiel-na-przeziebienie-najlepsze-rozwiazanie
Zdrowie
1 min.
Czy gorąca kąpiel pomaga na przeziębienie?
02.06.2022
swierzb-na-twarzy-i-szyi-leczenie
Zdrowie
1 min.
Jak leczyć świerzb na twarzy i szyi?
10.05.2022
Spis treści
  1. Kiedy mówimy o wahaniach nastroju?
  2. Powody wahania nastroju
  3. Jak sobie radzić z wahaniami nastroju

Kiedy mówimy o wahaniach nastroju?

Każdy z nas ma czasami momenty przytłaczającego smutku, złości i gniewu. Jest to normalna reakcja organizmu na sytuacje stresowe. Z czasem jednak te uczucia mijają, a nastrój się poprawia. Bywają jednak chwile, gdysmutek i złe samopoczucie pojawiają się bez żadnej wyraźnej przyczyny i towarzyszą im nagłe zmiany w postać napadów histerycznego śmiechu, euforycznej nieuzasadnionej radości bądź agresji. Oznacza to, że w Twoim organizmie dzieje się coś złego. 

Wahania nastroju mogą dotknąć każdego, niezależnie od płci i wieku. Wbrew popularnej opinii zdarzają się równie często wśród kobiet jak i mężczyzn. Jest wiele czynników, które je powodują. Czasami są to przyczyny naturalne, takie jak zmiany hormonalne wynikające z cyklu miesiączkowego lub okresu dojrzewania, a czasami bywają objawem poważnych chorób psychicznych. 

Niezdiagnozowane i nieleczone wahania nastroju mogą znacząco zmniejszyć komfort życia zarówno chorego jak i jego rodziny oraz bliskich. Mogą również zagrażać zdrowiu i życiu, bowiem osoby cierpiące z powodu wahań nastroju są bardziej podatne na ryzykowne zachowania, samookaleczenia, a nawet samobójstwa.

Powody wahania nastroju

Powodów wahania nastroju jest wiele. Mogą być błahe, ale czasem też świadczą o poważnych problemach emocjonalnych. Za podstawowe przyczyny wahań nastroju są uznawane:

  • zmiany hormonalne,

  • stres,

  • niewłaściwą dietę,

  • przyjmowanie leków psychoaktywnych,

  • zmiany w mózgu,

  • choroby psychiczne.

Czasami wahania nastroju są fizjologiczną reakcją organizmu. Dzieje się tak np. w przypadku dojrzewania, zarówno dziewcząt jak i chłopców. U chłopców winowajcą jest testosteron, którego poziom w tym okresie rośnie nawet osiemnastokrotnie. Mogą przez to przeżyć tzw. szok hormonalny objawiający się napadami smutku, gniewu i agresji. U dziewcząt natomiast za wahania nastroju odpowiedzialny jest wzrost poziomu estrogenów. W obu przypadkach dolegliwości mijają po kilku latach, gdy organizm osiągnie dojrzałość. Zmiany nastroju są naturalne także u kobiet podczas napięcia przedmiesiączkowego. Dochodzi do nich złe samopoczucie. Podobnie jest w okresie menopauzy. Nastrój może się gwałtownie zmieniać w trakcie ciąży. W tym przypadku również winne są hormony. Podwyższanie i obniżanie się estrogenu powoduje napady smutku na zmianę z euforią i radością. Dolegliwości zazwyczaj przechodzą po porodzie. 

Na częste zmiany nastroju mogą mieć wpływ przyjmowane leki oraz chroniczny stres. Negatywnie na nasze samopoczucie działają m.in. leki na nadpobudliwość i hormonalna terapia zastępcza. W przypadku permanentnego stresu za wahania nastroju odpowiada podwyższony poziom kortyzolu, czyli tzw. „hormonu stresu”. Przyczyną wahania nastroju może być osobowość chwiejna emocjonalnie, która została oficjalnie uznana za chorobę. Dzieli się ją na dwa podstawowe typy – impulsywny i borderline.Innymi przyczynami niestabilności emocjonalnej mogą być:

  • depresja,

  • choroba afektywna dwubiegunowa,

  • okresowe zaburzenie eksplozywne,

  • choroba alkoholowa.

Częstą przyczyną huśtawek nastroju są zmiany zachodzące w mózgu, w postaci braku równowagi chemicznej. Dzieje się tak, gdy mózg nie wytwarza odpowiedniej ilości hormonów szczęścia, czyli serotoniny i dopaminy. Wahania nastroju spowodowane zmianami w mózgu oraz chorobami psychicznymi można leczyć farmakologicznie pod kontrolą endokrynologa lub psychiatry.

Jak sobie radzić z wahaniami nastroju

Wahania nastroju to problem nie tylko osoby chorej, ale także jej bliskich. Osoba cierpiąca z powodu gwałtownych zmian nastroju potrzebuje wyrozumiałości i wsparcia ze strony rodziny i przyjaciół. Duży wpływ ma także odpowiedni tryb życia. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak ogromne znaczenie na nasz komfort psychofizyczne ma dieta. Niezdrowe, przetworzone pokarmy i napoje oraz alkohol mogą być przyczyną negatywnych emocji. Ich spożywanie w nadmiernych ilościach może też rodzić poczucie winy, które pogłębia huśtawki nastroju. Zbilansowana dieta, bogata w białko, węglowodany i zdrowe tłuszcze oraz aktywność fizyczna redukują poziom hormony stresu – kortyzolu, a podnoszą poziom hormonów szczęścia. Pamiętaj także, aby dobrze się wysypiać i dbać o równowagę psychofizyczną. Unikaj używek, papierosów i alkoholu, ponieważ wzmacniają wahania nastroju i powodują niestabilność emocjonalną.Staraj się skupiać na czynnościach, które sprawiają Ci radość. Znajdź sobie hobby i staraj się zachować równowagę między pracą a życiem osobistym. Wypróbuj także medytację.

Jeśli wahania nastroju mają podłoże chorobowe, koniecznie skonsultuj się z lekarzem psychiatrą bądź endokrynologiem. Wykonaj też badania hormonalne oraz oznaczenia we krwi kortyzolu, serotoniny i dopaminy. W razie potrzeby lekarz wdroży terapię hormonalną, po której nieprzyjemne objawy powinny ustąpić.

Źródła
  1. K. Ślubowska, Hashimoto: poradnik pacjenta, Wydawnictwo RM, Warszawa 2019.
  2. M. Nosek, Hormony w równowadze, Wydawnictwo RM, Warszawa 2022.
  3. P. Mason, R. Kreger, Borderline. Jak żyć z osobą o skrajnych emocjach, tłum. M. Oleszczuk, GWP Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2019.
  4. M. Ramierez-Basco, Zaburzenie afektywne dwubiegunowe. Jak opanować wahania nastroju. Podręcznik pacjenta, tłum. M Cierpisz, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008. 
Author Agata Muchowska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
oklady-z-zywokostu-na-stawy-ostrogi-jak-zrobic
Zdrowie
2 min.
Okłady z żywokostu - na stawy, ostrogi. Jak zrobić?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.