Co oznacza ubytek przegrody międzykomorowej (VSD)?
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD) jest wrodzoną wadą, charakteryzującą się obecnością otworu między prawą i lewą komorą serca. U 90% dzieci VSD ma charakter łagodny i ulega samoistnemu zamknięciu w pierwszym roku życia. U części osób wada utrzymuje się i z czasem prowadzi do groźnych powikłań, w tym do zaburzeń rytmu i niewydolności serca. Dowiedz się, jakie są objawy ubytku przegrody mi ędzykomorowej, jakie badania należy wykonać, aby rozpoznać chorobę i na czym polega jej leczenie.
![czym-jest-ubytek-przegrody-miedzykomorowej-vsd](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/Xe0DoOeI44NN35opBiUBF/bc364d00a32b844384897fc4aa36720d/czym-jest-ubytek-przegrody-miedzykomorowej-vsd.jpg?w=1920&h=1280&fl=progressive&q=90&fm=jpg)
Polecane
![skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/33mCqMZB3MqILUDawGiuIe/060a9e5834b5e1de3e2295f8f01bd047/skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![szalwia-na-gardlo-jak-ja-stosowac-pic-czy-plukac](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4ENO2xj3OFUOZexceD2inR/b13e6ec48a8836f750595beed8f45d6d/szalwia-na-gardlo-jak-ja-stosowac-pic-czy-plukac.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![oslabienie-po-antybiotyku-jakie-sa-objawy](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/1FYj6Wm9tRiny5VwWoT0O3/2dbd1ea6b188f560bc9667f883ad7134/oslabienie-po-antybiotyku-jakie-sa-objawy.jpg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
![czy-zwapnienie-kosci-mozna-wyleczyc](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/2kNflIFfT12NNh4h8qU5q2/6b0d8d6ed9b55c3ed0f850789827c13b/czy-zwapnienie-kosci-mozna-wyleczyc.jpeg?w=250&h=250&fl=progressive&q=50&fm=jpg&fit=thumb)
Czym jest ubytek przegrody międzykomorowej?
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD) to wada serca, która powstaje jeszcze w trakcie życia płodowego. Charakteryzuje się brakiem fragmentu przegrody oddzielającej prawą i lewą komorę serca. VSD jest najczęstszą wrodzoną wadą serca u dzieci i drugą co do częstości u osób dorosłych. Może występować jako wada izolowana lub towarzyszyć innym nieprawidłowościom, np. ubytkowi przegrody międzyprzedsionkowej. U wielu dzieci (nawet u 90%) VSD ulega samoistnemu zamknięciu w pierwszym roku życia. Bywa jednak, że wada utrzymuje się i nieleczona prowadzi do groźnych powikłań – nadciśnienia płucnego, zaburzeń rytmu lub niewydolności serca.
Jakie są przyczyny wady serca VSD?
W większości przypadków ubytek przegrody międzykomorowej u noworodka jest wadą izolowaną, powstającą na wczesnym etapie życia w łonie matki. Niekiedy VSD ma podłoże genetyczne. Naukowcy uważają, że wada ta może mieć związek z mutacją w genie TBX5. Za czynniki ryzyka ubytku przegrody międzykomorowej uważa się również:
infekcje matki w trakcie ciąży (zakażenie wirusem różyczki lub grypy),
cukrzycę ciążową,
narażenie na szkodliwe substancje w trakcie ciąży (alkohol, kokainę, marihuanę),
przyjmowanie w trakcie ciąży niektórych leków (metronidazolu, ibuprofenu).
U każdego malucha, który był narażony na powyższe czynniki w życiu płodowym, warto wykonać po urodzeniu badania serca.
Objawy ubytku przegrody międzykomorowej
Objawy nieleczonego VSD zależą przede wszystkim od wielkości ubytku w przegrodzie międzykomorowej. Gdy jest on niewielki, ilość krwi przedostającej się z lewej komory do prawej podczas skurczu serca jest minimalna. Nie obciąża tym samym serca i nie wywołuje wzrostu ciśnienia w krążeniu płucnym. W takim przypadku pacjent zwykle nie prezentuje żadnych niepokojących objawów. Duży ubytek przegrody międzykomorowej prowadzi do przeciążenia lewej komory serca i wystąpienia nadciśnienia płucnego.
W trakcie osłuchiwania bicia serca lekarz stwierdza zwykle szmer skurczowy w okolicy lewej, dolnej części mostka. Z czasem rozwijają się objawy niewydolności serca i nadciśnienia płucnego – duszność wysiłkowa, zmniejszenie tolerancji wysiłku, a niekiedy również kołatania serca. Jeżeli zauważysz u siebie którykolwiek z tych objawów, nie zwlekaj! Zgłoś się na konsultację do kardiologa, czyli specjalisty zajmującego się diagnostyką i leczeniem chorób serca.
Jakie badania wykonać?
Kluczowym badaniem w diagnostyce ubytku przegrody międzykomorowej u dzieci i osób dorosłych jest echokardiografia przezklatkowa (echo serca). To nieinwazyjne i bezbolesne badanie pozwala na wykrycie aż 95% VSD. Dzięki wykorzystaniu fal ultradźwiękowych lekarz może ocenić budowę serca oraz określić lokalizację i wielkość ubytku w przegrodzie międzykomorowej. Co więcej, w rękach doświadczonego specjalisty badanie dostarcza również informacji o czynności komór, wielkości przecieku krwi z lewej komory do prawej i ewentualnej obecności nadciśnienia płucnego. Echo serca jest badaniem, które można powtarzać wielokrotnie nawet u najmłodszych pacjentów. Niekiedy istnieje konieczność wykonania echokardiografii przezprzełykowej – badanie takie jest bardziej inwazyjne, ale pozwala na lepsze zobrazowanie struktur w sercu.
Do innych rzadziej wykonywanych badań u pacjentów z VSD należą: RTG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny klatki piersiowej. W przypadku podejrzenia nadciśnienia płucnego wykonuje się cewnikowanie serca. To inwazyjna procedura, polegająca na wprowadzeniu do serca cewnika drogą naczyń krwionośnych. Pozwala lekarzowi na dokładną ocenę ciśnienia w tętnicy płucnej oraz jej reakcji na podawane leki rozkurczające naczynia.
Jeżeli pojawiły się u Ciebie objawy mogące wskazywać na VSD, nie zwlekaj i zgłoś się do kardiologa! Pamiętaj, że wczesne rozpoznanie i leczenie choroby zwiększa Twoją szansę na pełny powrót do zdrowia.
Jeśli chcesz zadbać o swoje zdrowie bez czekania w długich kolejkach, skorzystaj z prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, którego ofertę możesz zamówić na Welbi.
W ramach wybranego pakietu już od 69 zł możesz zyskać dostęp do e-konsultacji u kardiologa i 13 innych specjalistów, a od 119 zł miesięcznie do e-konsultacji i wizyt stacjonarnych u kardiologa i aż 28 innych specjalistów. Co więcej, niezależnie od wybranego pakietu czas oczekiwania na wizytę u specjalisty to z reguły nie dłużej niż 3 dni robocze.
Oprócz tego każdy z trzech pakietów do wyboru w ramach Polisy Zdrowie Welbi zawiera listę badań, które możesz wykonać bez ponoszenia dodatkowych kosztów, np. w pakiecie OCHRONA GOLD jest ich blisko 300, w tym rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa czy RTG oraz echo serca.
Zamów ofertę już dziś i wybierz pakiet najlepiej dostosowany do Twoich potrzeb.
Dowiedz się również, czym jest tamponada serca i jakie są jej objawy!
Jakie są metody leczenia VSD?
Ubytek przegrody międzykomorowej u noworodka lub niemowlaka nie zawsze wymaga leczenia. Według ekspertów 85–90% VSD ulega samoistnemu zamknięciu w pierwszym roku życia malucha. Leczenie zabiegowe bywa jednak konieczne u dzieci ze złożoną wadą serca. Wskazaniami do zabiegu są również:
nawracające epizody infekcyjnego zapalenia wsierdzia,
przeciążenie lewej komory serca,
nadciśnienie płucne.
Niegdyś jedyną opcją leczenia VSD była klasyczna operacja z nacięciem serca i zamknięciem ubytku w przegrodzie międzykomorowej specjalną łatą. Od niedawna stosuje się również zabieg przezskórny. Polega on na wprowadzeniu drogą naczyń krwionośnych specjalnej „zatyczki” (okludera), która jest umieszczana w miejscu ubytku w przegrodzie. Zabieg ten może być przeprowadzony w znieczuleniu miejscowym.
- Dakkak W., Oliver T., Ventricular Septal Defect, “StatPearls”, 2023, dost ęp online: wrzesień 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470330/.
- Spicer D. i in., Ventricular Septal Defect, “Orphanet Journal of Rare Diseases”, 2014, dostęp online: wrzesień 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4316658/.
![Author lek. Agnieszka Żędzian picture](https://images.ctfassets.net/skltjd930ae2/4h1Z0kmxWvsIy9anRjTYyJ/09497a9a9a57997570e9fa8acab795b2/Agnieszka_____dzian.jpeg?w=100&h=100&fl=progressive&q=90&fm=jpg&fit=thumb)
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.