Jak wygląda badanie kału na obecność Helicobacter pylori?
Helicobacter pylori to powszechna bakteria, której nosicielami jest ponad połowa dorosłych Polaków. Zakażenie nią można zdiagnozować, wykonując testy. Helicobacter pylori w kale to nieinwazyjne, bezbolesne i skuteczne w diagnostyce badanie. Na czym ono polega?
Co to jest Helicobacter pylori?
Helicobacter pylori to bakteria Gram-ujemna, która zasiedla jelita. Prawie połowa dorosłych Polaków to jej nosiciele, jednak nie oznacza to, że u każdego pojawią się objawy zakażenia. Bakteria Helicobacter pylori może prowadzić do rozwoju wrzodów żołądka lub dwunastnicy, a także raka żołądka. Charakterystyczne objawy zakażenia to:
biegunki,
niestrawność,
odbijanie,
bóle brzucha,
brak apetytu.
Dolegliwości nasilają się po posiłku. Często towarzyszy im gorsze samopoczucie. Do zakażenia bakterią może dojść w dzieciństwie. Dzieci często wkładają różne rzeczy do ust, korzystają ze wspólnych zabawek czy artykułów higienicznych, co zwiększa ryzyko przeniesienia na siebie bakterii. Przez wiele lat Helicobacter może nie dawać objawów, a jedynym sposobem na stwierdzenie nosicielstwa jest wykonanie testu z krwi lub kału, ewentualnie gastroskopii czy testu oddechowego.
Kiedy wykonać badanie na obecność Helicobacter pylori?
Diagnostyka w kierunku nosicielstwa bakterii to jedyny sposób na stwierdzenie jej obecności. Badanie kału na obecność Helicobacter pylori jest nieinwazyjne i bezbolesne, dlatego warto zacząć od niego. Nie musisz mieć skierowania od lekarza, chyba że chcesz wykonać test bezpłatnie. Lekarz może zlecić badanie Helicobacter pylori w kale w przypadku podejrzenia zakażenia bakterią, a także u osób ze stanem zapalnym jelit, chorobą wrzodową czy u tych, u których wywiad rodzinny jest dodatni (czyli w rodzinie były przypadki wymienionych chorób).
Wskazaniem do badania mogą być:
bóle brzucha,
ból zlokalizowany w okolicy mostka,
utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny,
obrzęk jamy brzucha,
krwawienie z przewodu pokarmowego,
zaburzenia rytmu wypróżnień.
Nie u każdego pojawią się wszystkie objawy, dlatego wykonanie badania pozwoli określić, co jest przyczyną gorszego samopoczucia. Lekarz może zlecić też wykonanie badania kału na pasożyty, których obecność w organizmie powoduje podobne dolegliwości.
Na czym polega badanie Helicobacter pylori w kale?
Badanie kału na obecność Helicobacter pylori jest bezbolesne i szybkie. Próbkę bada się metodą immunochromatograficzną, która wykrywa zakażenie bakterią. Badanie pozwala ocenić, czy w próbce jest obecny antygen, czyli substancja, która produkuje przeciwciała przeciwko H. pylori. Jest ono także wykonywane w celu monitorowania skuteczności leczenia.
Do badania nie trzeba się przygotowywać. Materiał należy zebrać samodzielnie, w domu. Konieczne jest posiadanie jałowego pojemnika. Kał najlepiej pobrać bezpośrednio przed wizytą w laboratorium. Jeśli nie ma takiej możliwości, powinno się przechować próbkę w chłodnym miejscu, najlepiej w temperaturze 2–6℃. Jeśli jesteś w trakcie antybiotykoterapii, z badaniem poczekaj do czasu zakończenia przyjmowania leków, mogą bowiem wpływać na wynik.
Wynik badania może być dodatni albo ujemny. Dodatni oznacza, że w badanej próbce wykryto antygen. Ujemny nie pozwala jednoznacznie wykluczyć zakażenia H. pylori. Interpretację badania powinien wykonać lekarz.
Jak postępować w przypadku wyniku dodatniego?
Leczenie zakażenia Helicobacter pylori najczęściej polega na podawaniu antybiotyków i inhibitorów pompy protonowej, które zmniejszają zgagę i refluks oraz są wykorzystywane w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Farmaceutyki są dobierane przez lekarza gastroenterologa, a leczenie zazwyczaj trwa ok. 2 tygodni. Nie zawsze jednak przynosi ono oczekiwane rezultaty. Może być konieczne powtórzenie całej procedury, ale przy wykorzystaniu innego antybiotyku.
Duży wpływ na samopoczucie ma stosowanie odpowiedniej diety przy Helicobacter pylori. Odpowiednio skomponowany jadłospis pozwala wyeliminować dolegliwości przewodu pokarmowego. Bardzo ważny jest odpowiedni sposób przygotowywania posiłków. Dietetycy zalecają gotowanie lub duszenie. Należy zrezygnować ze smażenia w głębokim tłuszczu. Posiłki powinny mieć umiarkowaną temperaturę (ani zbyt niską, ani za wysoką).
W ciągu dnia spożywaj 5–6 mniejszych dań, które nie będą obciążać żołądka. Pomiędzy nimi nie podjadaj. Nie żuj gumy, nie jedz cukierków, nie pij słodzonej kawy i herbaty czy innych napojów słodzonych. Przestrzeganie odpowiedniej diety w przypadku H. pylori pozwoli wyeliminować dolegliwości i przyspieszyć powrót do zdrowia.
Pij zieloną herbatę, niegazowaną wodę czy napary ziołowe, w szczególności z melisy i lawendy. Warto do diety włączyć źródła polifenoli, które można znaleźć w wielu warzywach i owocach, np. jabłkach, owocach jagodowych, cytrusach, kakao czy orzechach. Do posiłków warto dodać przyprawy, m.in. anyż, oregano, rozmaryn i kolendrę. Leczenie naturalne przy zakażeniu Helicobacter pylori polega właśnie na podawaniu preparatów na bazie ziół.
Po zakończonej antybiotykoterapii oraz diecie warto powtórzyć badanie H.pylori z kału.
- W. Bartnik i in., Wytyczne Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori, „Gastroenterologia Kliniczna” 2014, nr 6, s. 41–49.
- P. Gajewski i in., Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2013.
- M. Tomas i in., Substancje pochodzenia naturalnego w walce z zakażeniami Helicobacter pylori, „Postępy Fitoterapii” 2012, nr 1, s. 22–27.
- H. Ciborowska i in., Dietetyka – żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2014.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.