Hipertriglicerydemia – jakie są przyczyny i sposoby leczenia?
Hipertriglicerydemia oznacza za wysoki poziom triglicerydów we krwi. Stan ten może mieć charakter pierwotny lub wtórny. Sprzyjają mu m.in. otyłość, dieta bogata w tłuszcze, nadużywanie alkoholu, cukrzyca typu 2. Dowiedz się, na czym polega leczenie hipertriglicerydemii. Poznaj główne zalecenia dietetyczne dla osób zmagających się z tym zaburzeniem.
Czym jest hipertriglicerydemia?
Hipertriglicerydemia to stan podniesionego ponad normę poziomu triglicerydów we krwi. Triglicerydy są główną postacią zapasową kwasów tłuszczowych w organizmie. Zaburzenie to wymieniane jest jako czynnik ryzyka wielu poważnych schorzeń, w tym m.in. mia żdżycy, która sprzyja udarom mózgu, nadciśnienia tętniczego krwi, choroby niedokrwiennej serca czy ostrego zapalenia trzustki, które również doprowadzić może do niebezpiecznych powikłań. Hipertriglicerydemia jest trzecią pod względem częstości występowania przyczyną ostrego zapalenia trzustki po spożywaniu alkoholu i kamicy żółciowej. Szacuje się, że u dorosłych Polaków podniesiony poziom triglicerydów we krwi występuje u 20% kobiet i 32% mężczyzn. Warto wspomnieć, że hipertriglicerydemia nierzadko współwystępuje z hipercholesterolemią, czyli stanem podniesionego ponad normę poziomu cholesterolu. Mówi się wówczas o hiperlipidemiii mieszanej.
Poznaj też przyczyny raka trzustki. Sprawdź, jakie objawy mogą mu towarzyszyć.
Biorąc pod uwagę poziom triglicerydów we krwi, wyróżniono następujące postaci hipertriglicerydemii:
łagodną, zwaną również umiarkowaną, gdy stężenie triglicerydów wynosi od 150 do 880 mg/dl (1,7–10 mmol/l);
ciężką – przy stężeniu triglicerydów wynoszącym ponad 880 mg/dl (> 10 mmol/l).
Przyczyny hipertriglicerydemii
Do powstania hipertriglicerydemii doprowadzić może wiele czynników. Sprzyjają mu zwłaszcza:
nadmierne spożycie alkoholu,
wysoka zawartość cukru w diecie,
choroby wątroby (pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych, pierwotna i wtórna marskość żółciowa, poalkoholowa marskość wątroby),
niedoczynność tarczycy,
choroby nerek (przewlekła choroba nerek, zespół nerczycowy),
cukrzyca (hipertriglicerydemia jest najczęstszym zaburzeniem lipidowym w cukrzycy typu 2),
insulinooporność.
Poznaj też przyczyny cukrzycy. Sprawdź, jakie czynniki podnoszą ryzyko powstania tej przewlekłej choroby metabolicznej.
To zaburzenie może mieć charakter idiopatyczny, czyli nie sposób określić przyczyn jego rozwoju. Możliwe są przypadki rodzinnej hipertriglicerydemii, kiedy zbyt wysoki poziom trójglicerydów we krwi jest uwarunkowany genetycznie. Hipertriglicerydemia rodzinna dziedziczona jest autosomalnie dominująco. Zwykle daje o sobie znać w wieku dorosłym, po zadziałaniu czynników wyzwalających (np. wysokotłuszczowej diety, dużego spożycia węglowodanów, spożywania alkoholu). Przypadki hipertriglicerydemii o podłożu genetycznym określane są jako schorzenia o charakterze pierwotnym.
Dowiedz się również, czym jest choroba Cushinga i jakie objawy jej towarzyszą.
Hipertriglicerydemia może stanowić także skutek uboczny długotrwałego przyjmowania niektórych leków, w tym m.in. izotretynoinów, glikokortykosteroidów, doustnych estrogenów, inhibitorów proteaz stosowanych w leczeniu HIV, niekardioselektywnych leków β1-adrenolitycznych czy leków immunosupresyjnych.
Zapewnij sobie wsparcie w powrocie do zdrowia
W Twojej rodzinie były przypadki zbyt wysokiego poziomu trójglicerydów we krwi? Występują u Ciebie inne czynniki podnoszące ryzyko hipertriglicerydemii? Zapewnij sobie wsparcie – zamów na Welbi ofertę Polisy Zdrowie Welbi, czyli prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego. Dzięki niemu możesz zyskać m.in.:
konsultacje u lekarzy specjalistów bez skierowania (nawet 39 specjalistów w pakiecie OCHRONA GOLD, w tym kardiolog),
dostęp do minimum 190 badań diagnostycznych, w tym do diagnostyki obrazowej, laboratoryjnej i czynnościowej,
wizyty u lekarzy bez konieczności czekania w długich kolejkach – ze specjalistą skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni roboczych, a z lekarzem POZ w ciągu 1 dnia,
opiekę w placówkach na terenie całego kraju – prawie 3500 placówek współpracujących z ubezpieczycielem w 650 miastach Polski,
możliwość e-wizyty, podczas której otrzymasz receptę i zwolnienie lekarskie, jeśli lekarz uzna to za konieczne
inne korzyści w zależności od pakietu.
Wypełnij formularz i zamów ofertę. Sprawdź, co możesz zyskać, wybierając pakiet Polisy Zdrowie Welbi. Ochrona ubezpieczeniowa działa niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.
Leczenie hipertriglicerydemii
Hipertriglicerydemia wymaga leczenia. Postępowanie polega głównie na zmianie sposobu odżywiania. Dietetyk powinien przygotować jadłospis, podpowiedzieć, jak robić zakupy spożywcze, których produktów się wystrzegać i jak przygotowywa ć posiłki. Modyfikacja trybu życia u osób z triglicerydemią obejmuje dodatkowo dbanie o prawidłową masę ciała, a w przypadku otyłości jej redukcję, podejmowanie regularnej aktywności fizycznej, zaprzestanie spożywania alkoholu. Wskazane jest spożywanie oleju rybiego, który znany jest z redukcji poziomu trójglicerydów. Suplementacja ta powinna zostać omówiona z lekarzem, który określi odpowiedni sposób dawkowania dla danego pacjenta. W przypadku braku poprawy należy rozważyć leczenie farmakologiczne. Lekiem pierwszego rzutu są statyny. Stosowany jest ponadto fibrat.
Sprawdź, co to są choroby autoimmunologiczne i jakie są przyczyny ich powstania.
Dieta w hipetriglierydemii
Główne zasady diety w przebiegu hipertriglicerydemii są następujące:
udział głównych składników pokarmowych w diecie powinien wynosić – 60% węglowodanów złożonych, 30% tłuszczów (głównie pochodzenia roślinnego i rybnego), 15–10% białka;
ograniczenie spożycia produktów bogatych w tłuszcze nasycone i kwasy tłuszczowe typu trans (należą do nich przeważnie gotowe dania, fast-food, pokarmy pochodzenia zwierzęcego);
zwiększenie spożycia nienasyconych kwasów tłuszczowych, których dobrym źródłem są oleje roślinne, zwłaszcza oliwa z oliwek, olej słonecznikowy i rzepakowy, ryby morskie, orzechy włoskie, soja, kukurydza;
zwiększenie spożycia owoców, warzyw, nabiału o niskiej zawartości tłuszczu;
ograniczenie spożycia cukrów prostych, produktów przetworzonych, dań smażonych, alkoholu;
gotowanie na parze, duszenie i pieczenie dań;
dbanie o nawadnianie organizmu – spożywanie co najmniej 30 ml płynów na kg masy ciała, w tym najlepiej niegazowanej wody mineralnej;
spożywanie produktów bogatych w błonnik oraz w witaminy A, D, E, K.
- K. Broncel, Hipertriglicerydemia – kiedy należy kierować pacjenta do specjalisty?, „Lekarz POZ” 2018, nr 2, s. 97–101.
- P. Tandon, F. Hussain, S. Shakoor i wsp., Ciężka hipertriglicerydemia będąca przyczyną kwasicy metabolicznej z dużą luką anionową u chorego z ciężką insulinoopornością, „Clinical Diabetes” 2014, t. 32, nr 3, s. 130–132.
- B. Wożakowska-Kapłon, M. Barylski, P. Salwa i wsp., Zalecenia postępowania w dyslipidemii — propozycje algorytmu dla lekarzy rodzinnych, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2012, t. 6, nr 6, s. 261–282.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.