account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieUrazy 1 min.

Na czym polega chwyt Heimlicha?

lek. Agnieszka Żędzian06.04.2024Aktualizacja: 06.04.2024

Chwyt Heimlicha jest rękoczynem, który powinien znać i umieć poprawnie wykonywać każdy z nas. Jest jedną z metod udzielania pomocy przedszpitalnej osobom, u których doszło do zadławienia, czyli niedrożności dróg oddechowych na skutek obecności w nich ciała obcego. Dowiedz się, kiedy i jak należy wykonać chwyt Heimlicha. Zdobyta wiedza może pomóc Ci w uratowaniu czyjegoś życia!


na-czym-polega-chwyt-heimlicha
Pixabay.co

Polecane

regeneracja-stawow-w-jaki-sposob-ja-wspomagac
Zdrowie
2 min.
Regeneracja stawów - w jaki sposób kompleksowo ją wspomagać?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
ocet-na-stluczenia-jak-przygotowac-oklad
Zdrowie
1 min.
Ocet na stłuczenia - jak przygotować okład?
24.01.2022
Spis treści
  1. Czym jest chwyt Heimlicha?
  2. Jak rozpoznać zadławienie?
  3. Pierwsza pomoc przy zadławieniu – co robić?
  4. Manewr Heimlicha u dzieci i kobiet w ciąży
  5. Jakie mogą być powikłania chwytu Heimlicha?

Czym jest chwyt Heimlicha?

Chwyt Heimlicha, określany również mianem manewru lub rękoczynu Heimlicha, jest wykonywany u osób, u których doszło do zadławienia. To jedna z umiejętności, obok resuscytacji krążeniowo-oddechowej, pozycji bocznej ustalonej czy pozycji przeciwwstrząsowej, która jest zdobywana podczas kursu pierwszej pomocy. Chwyt Heimlicha wykonuje się zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Jego nazwa pochodzi od nazwiska lekarza, Henry’ego Heimlicha, który w 1974 roku opublikował pracę na temat skuteczności usuwania ciał obcych z przełyku poprzez silne uciśnięcie okolicy podżebrowej.

Jak rozpoznać zadławienie?

Zadławienie, czyli niedrożność dróg oddechowych spowodowana obecnością ciała obcego, jest czwartą co do częstości przyczyną przypadkowych śmierci. Na jego wystąpienie są szczególnie narażone małe dzieci. Ich drogi oddechowe są węższe w porównaniu do dróg osób dorosłych. Co więcej, maluchy często wkładają do buzi niejadalne przedmioty (m.in. zabawki), co wiąże się z ryzykiem ich przypadkowego połknięcia lub zaaspirowania do dróg oddechowych. Czynnikami ryzyka zadławienia u osób dorosłych są m.in.: choroby neurodegeneracyjne (choroba Alzheimera, choroba Parkinsona), przebyty udar mózgu, niepełnosprawność intelektualna, nadużywanie alkoholu oraz podeszły wiek. Według ekspertów wśród dzieci przyczyną zadławienia są najczęściej niewielkie, okrągłe przedmioty lub pokarmy – monety, słodycze, orzechy, winogrona. U osób dorosłych są to kawałki mięsa, ryb, kiełbasy oraz pieczywa.

Zastanawiasz się, jakie objawy mogą świadczyć o zadławieniu i konieczności wdrożenia pierwszej pomocy? Należą do nich:

  • nagły, silny kaszel – może nie być obecny w przypadku całkowitej niedrożności dróg oddechowych,

  • stridor, czyli słyszalne podczas oddychania świsty, charakterystyczne dla zwężenia dróg oddechowych – stridor może nie być obecny u osób, u których drogi oddechowe są całkowicie niedrożne,

  • nagłe łapanie się za szyję rękami,

  • obecność odruchów wymiotnych,

  • nadmierne pobudzenie.

Z czasem dołączyć może zmiana koloru skóry (zaczerwienienie, a następnie zasinienie) i utrata przytomności. Konieczne jest wówczas niezwłoczne wezwanie pomocy pod numerem 999 lub 112 i rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

Pierwsza pomoc przy zadławieniu – co robić?

Jeśli zauważysz objawy zadławienia u drugiej osoby, przede wszystkim zachowaj spokój i oceń, czy obecny jest u niej kaszel. Bardzo często ten odruch obronny jest wystarczający do usunięcia ciała obcego z dróg oddechowych. Zachęcaj osobę poszkodowaną do kaszlu i uważnie ją obserwuj. Nie poklepuj jej po plecach i nie podnoś jej rąk do góry! Może to spowodować przesunięcie się ciała obcego do niższych partii dróg oddechowych.

Jeżeli kaszel jest nieobecny lub przestaje być efektywny, rozpocznij wykonywanie uderzeń międzyłopatkowych. W tym celu stań z boku poszkodowanego, pochyl go lekko do przodu, połóż jedną rękę na jego klatce piersiowej i wykonaj pięć energicznych uderzeń w plecy, w okolicy między łopatkami. Jeśli nie przyniesie to efektu, przejdź do wykonania manewru Heimlicha:

  • stań za osobą poszkodowaną i obejmij ją rękoma,

  • zaciśnij jedną dłoń w pięść i połóż na nią drugą dłoń,

  • umieść ręce w okolicy nadbrzusza osoby poszkodowanej, czyli między dolną częścią mostka a pępkiem,

  • wykonaj 5 uciśnięć nadbrzusza, pamiętając o zachowaniu prawidłowego kierunku ruchu dłoni – do siebie i ku górze.

Powtarzaj naprzemiennie serię 5 uderzeń międzyłopatkowych i 5 uciśnięć podbrzusza do czasu, gdy ciało obce ewakuuje się z dróg oddechowych lub osoba poszkodowana straci przytomność. W tym drugim przypadku zadzwoń po pomoc i rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową.

Manewr Heimlicha u dzieci i kobiet w ciąży

Manewru Heimlicha nie wykonuje się u niemowląt, czyli u dzieci przed ukończonym 1. rokiem życia. Uciśnięcia nadbrzusza mogą u nich skutkować uszkodzeniem wątroby. Zastępuje się je uciśnięciem klatki piersiowej – ręce należy układać w tym przypadku w okolicy dolnej części mostka. Podobne postępowanie jest zalecane w przypadku kobiet w ciąży oraz osób zmagających się ze znaczną otyłością brzuszną. Chwytu Heimlicha nie wykonuj też u osoby nieprzytomnej.

Jakie mogą być powikłania chwytu Heimlicha?

Chwyt Heimlicha może uratować życie w przypadku zadławienia. Wiąże się jednak również z ryzykiem wystąpienia powikłań. Należą do nich m.in.:

  • złamania żeber,

  • perforacja (przerwanie ciągłości) żołądka lub przełyku,

  • pęknięcie śledziony,

  • pęknięcie wątroby,

  • rozwarstwienie aorty,

  • przepuklina przeponowa.

Podejrzewasz, że bliska Ci osoba mogła połknąć lub zaaspirować do dróg oddechowych ciało obce, ale objawy są mało nasilone? Nie ryzykuj wystąpieniem powikłań i skonsultuj się z lekarzem!

Jeśli chcesz móc skonsultować się z lekarzem rodzinnym w ciągu 24 godzin od umówienia wizyty, skorzystaj z prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, którego ofertę możesz zamówić na Welbi. Polisa Zdrowie Welbi już po opłaceniu pierwszej składki może dać Ci dostęp do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej z czasem oczekiwania na wizytę do 24 godzin oraz do nawet 39 specjalistów z czasem oczekiwania na konsultację do 3 dni roboczych (w większości przypadków).

Oprócz tego każdy z trzech dostępnych pakietów polisy zawiera w sobie listę badań, które możesz wykonać. Np. w pakiecie OCHRONA PLUS od 69 zł miesięcznie dostępnych jest 120 rodzajów badań laboratoryjnych, 65 badań obrazowych i 5 badań czynnościowych, a w pakiecie OCHRONA GOLD od 239 zł miesięcznie jest ich łącznie blisko 300.

Prywatne ubezpieczenie zdrowotne to m.in.:

  • nielimitowane wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,

  • konsultacje u lekarzy specjalistów bez skierowania (sprawdź listę dostępnych specjalistów do wyboru w Katalogu Świadczeń),

  • profilaktyczny przegląd zdrowia raz w roku (w pakietach OCHRONA COMPLEX i OCHRONA GOLD).

Zamów na Welbi ofertę wybranego pakietu i sprawdź, jak dzięki niemu możesz szybko rozwiać wątpliwości na temat swojego stanu zdrowia czy stanu zdrowia swojego dziecka. Ochrona ubezpieczeniowa w ramach Twojej polisy może objąć dziecko do 7 roku życia.

Źródła
  1. Rodriguez J., Ladd M., Brandis D., Abdominal Thrust Maneuver, „StatPearls”, 2023, dostęp online: październik 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK531467/.
  2. Dodson H., Cook J., Foreign Body Airway Obstruction, „StatPearls”, 2023, dostęp online: październik 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK553186/.
Author lek. Agnieszka Żędzian picture
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. Systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

polip-hiperplastyczny-co-to-jest
Zdrowie
1 min.
Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
14.03.2022
jak-odgrzybic-organizm-domowymi-sposobami
Zdrowie
2 min.
Jak odgrzybić organizm domowymi sposobami?
24.01.2022
kwasny-zapach-potu-jakie-sa-przyczny
Zdrowie
1 min.
O czym świadczy kwaśny zapach potu? Prawdopodobne przyczyny
02.06.2022
regeneracja-watroby-ile-trwa-jak-ja-wspomoc
Zdrowie
1 min.
Co regeneruje wątrobę? Jak szybko ją odbudować?
19.05.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
zapalenie-sciegna-achillesa-leczenie-domowe
Fitness
1 min.
Jak wyleczyć w domu zapalenie ścięgna Achillesa?
19.05.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.