Obrzęk języka – sprawdź, co może go powodować
Obrzęk języka zwykle kojarzy się z alergią. Puchnięcie języka jest jednym z objawów uczulenia, ale to niejedyna jego przyczyna. Do obrzęku języka doprowadzić mogą: toczący się w nim stan zapalny, zakażenie SARS-CoV-2, oparzenia czy nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Sprawdź, w jaki sposób radzić sobie z opuchnięciem języka.
Puchnięcie języka jako objaw alergii
Obrzęk języka to jeden z głównych objawów zespołu alergii jamy ustnej, który nazywany jest też zespołem Amlota-Lessofa. W jego przebiegu możesz zaobserwować dodatkowo: świąd i zaczerwienienie błony śluzowej jamy ustnej, ból brzucha, biegunki, wymioty, obrzęk warg. Zespół alergii jamy ustnej najczęściej rozwija się w przebiegu uczulenia na pyłki roślin, a dokładnie występuje u osób z pyłkowicą po spożyciu niektórych alergenów owoców i warzyw. Puchnięcie języka towarzyszy też reakcjom anafilaktycznym. To reakcja nadwrażliwości organizmu w odpowiedzi najczęściej na alergen pokarmowy, jad pszczół i os czy lek. W jej przebiegu dochodzi do: zaczerwienienia i świądu skóry, podrażnienia spojówek, obrzęku naczynioruchowego, kataru, bólu i zawrotów głowy, uczucia lęku i niepokoju, opuchnięcia języka i gardła oraz znacznego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi.
Leczenie obrzęku języka przy alergii polega przede wszystkim na unikaniu czynników powodujących uczulenie. W ich określeniu pomocne są testy alergiczne. Dodatkowo stosuje się farmakoterapię z zastosowaniem leków antyhistaminowych i swoistą immunoterapię. W przypadku łagodnych zmian możesz sięgnąć po leki na alergię bez recepty. Jednak w przypadku cięższych objawów konieczna jest pomoc medyczna. Możesz skonsultować się z alergologiem, czyli lekarzem specjalizującym się w leczeniu alergii. W przypadku podejrzenia wstrząsu anafilaktycznego i szybko narastającej opuchlizny języka i gardła, która może utrudnić, a nawet uniemożliwić, oddychanie, jak najszybciej wezwij pogotowie ratunkowe, dzwoniąc na numer 999 lub 112.
Zapalenie języka przyczyną obrzęku
Kolejną możliwą przyczyną obrzęku języka może być stan zapalny. Do jego powstania prowadzą m.in.:
pierwotne schorzenia języka, powodowane przez zakażenia wirusowe, bakteryjne i grzybicze, czynniki drażniące, urazy (np. ugryzienia w język),
niektóre choroby ogólnoustrojowe: niedokrwistość z niedoboru żelaza, AIDS, rumień wielopostaciowy, pęcherzyca, cukrzyca.
Objawami, które mogą wskazywać na zapalenia języka, są: zaczerwienienie koniuszka lub brzegów języka, ból o zmiennym nasileniu, uczucie pieczenia, dysfagia – problemy z przełykaniem, ogólne złe samopoczucie, podwyższona temperatura ciała, obrzęk na tyle silny, że język nie mieści się w ustach, co wiąże się ryzykiem duszności. Leczenie obrzęku w przebiegu zapalenia języka początkowo polega na stosowaniu miejscowych środków odkażających. W zaawansowanych przypadkach lekarz może przepisać antybiotyk o szerokim spektrum działania, środki przeciwzapalne i zalecić szczególne dbanie o higienę. Na czas choroby eksperci zalecają delikatną płynną/półpłynną dietę.
Opuchlizna języka objawem COVID-19?
W przebiegu COVID-19 stwierdza się wiele objawów. Najczęstsze spośród nich to: podwyższona temperatura ciała, kaszel, zmęczenie, bóle mięśni, duszności lub trudności w oddychaniu. Specjaliści coraz częściej zwracają uwagę na manifestację zakażenia wirusem SARS‑CoV‑2 w jamie ustnej. Poza najbardziej kojarzonym z COVID-19 objawem – zaburzeniem smaku – w przebiegu zakażenia rozwinąć się może szereg zmian w obrębie jamy ustnej, dla których stosowane jest określenie „język covidowy”. Należą do nich przede wszystkim: obrzęk języka, hiperpigmentacja języka, język pobruzdowany lub atroficzny, owrzodzenia, nadżerki, tarczki i inne zmiany na języku, ból j ęzyka, język geograficzny, przerost brodawek języka. Eksperci wśród innych objawów ze strony jamy ustnej w przebiegu COVID-19 wymieniają m.in.: halitozę, kserostomię, zmiany na błonach śluzowych typu pęcherze, pęcherzyki, krwotoczne strupy. Na obrzęk języka i inne zmiany w jamie ustnej w przebiegu COVID-19 specjaliści polecają: szczególną dbałość o higienę, stosowanie płukanek z chlorheksydyną, preparatów sztucznej śliny, fotobiomodulację – laseroterapię, farmakoterapię.
Sprawdź też, czym jest wędzidełko języka i jakie są wskazania do podcięcia go.
Inne przyczyny puchnięcia języka
Poza ww. przyczynami opuchlizny języka eksperci zwracają uwagę na takie możliwe podłoża tego stanu, jak:
nieprawidłowa higiena jamy ustnej,
źle dopasowane uzupełnienie protetyczne,
poparzenie języka zbyt gorącym napojem lub pokarmem,
pikantna dieta,
choroba nowotworowa języka,
nadużywanie alkoholu,
zespół Sjögrena (przewlekła choroba autoimmunologiczna, związana z zaburzeniem czynności gruczołów wytwarzających ślinę),
kiła (wśród jej objawów poza typowymi dolegliwościami ze strony narządów płciowych specjaliści wymieniają lekko spuchnięty język, bezbolesne grudki na jego powierzchni),
palenie tytoniu,
język włochaty (efektem nadmiernego rogowacenia i wydłużenia brodawek języka są głównie halitoza, zmiana zabarwienie języka i jego puchnięcie),
angina Ludwiga, znana również jako ropowica dna jamy ustnej,
nawrotowe aftowe zapalenie jamy ustnej,
piercing – kolczyk w języku może podrażniać tkanki, które potrzebują zazwyczaj kilku tygodni, zanim zregenerują się po zabiegu, czemu towarzyszy również malejąca opuchlizna języka,
liszaj płaski (mogą mu towarzyszyć pieczenie i opuchlizna języka, a dodatkowo widoczne, białe plamy na jego powierzchni),
niedobór witaminy B12 lub żelaza.
W zależności od przyczyny obrzęku języka lekarz ustala odpowiedni sposób leczenia.
- K. Mrówka-Kata, R. Fira, G. Namysłowski i wsp., Zespół Amlot-Lessofa – zespół alergii jamy ustnej, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2007, t. 1, nr 4, s. 355–357.
- K. Mrówka-Kata, G. Namysłowski, K. Baner i wsp., Zapalenia języka i inne wybrane jego zmiany o charakterze łagodnym, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2008, t. 2, nr 2, s. 127–131.
- J. Rasławska‑Socha, Zmiany w jamie ustnej u pacjentów w przebiegu COVID-19, „Magazyn Stomatologiczny” 2021, nr 12, s. 94–96.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.