Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Co warto wiedzieć o raku szyjki macicy?

Magdalena Drąg14.02.2024Aktualizacja: 14.02.2024

Zaszczepienie się przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego i regularne wizyty u ginekologa w celu pobrania cytologii mogą Ci uratować życie.


rak-szyjki-macicy-przyczyny-objawy-leczenie
Pixabay.com

Polecane

kwasny-zapach-potu-jakie-sa-przyczny
Zdrowie
1 min.
O czym świadczy kwaśny zapach potu? Prawdopodobne przyczyny
02.06.2022
co-najlepiej-jesc-na-uchylki-jelita-grubego
Zdrowie
1 min.
Co najlepiej jeść na uchyłki jelita grubego?
24.01.2022
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
Spis treści
  1. Rak szyjki macicy – co to za choroba?
  2. Trochę statystyki na temat raka szyjki macicy
  3. Profilaktyka raka szyjki macicy
  4. Przyczyny raka szyjki macicy
  5. Objawy raka szyjki macicy
  6. Leczenie raka szyjki macicy

Rak szyjki macicy – co to za choroba?

Rak szyjki macicy to nowotwór złośliwy rozwijający się w obrębie szyjki macicy, czyli jej dolnego bieguna. Rak szyjki macicy nie daje bardzo długo żadnych objawów, dlatego tak ważne jest regularne poddawanie się badaniu profilaktycznemu, jakim jest cytologia. Najczęstszym typem raka szyjki macicy jest rak płaskonabłonkowy, który stanowi 80% przypadków i rak gruczołowy w 10% przypadków.

Niemalże 100% przypadków tego nowotworu jest spowodowane infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV – ang. human papilloma virus). Rak szyjki macicy wraz z rakiem jajnika, piersi, jelita grubego, płuc i trzonu macicy to najczęściej występujące nowotwory u kobiet w Polsce.

Szyjka macicy jest strukturą, którą można łatwo zbadać za pomocą wziernika ginekologicznego. To znacznie ułatwia diagnostykę. Ginekolog podczas badania ogląda szyjkę macicy, gdyż niektóre zmiany na niej są widoczne nawet gołym okiem. W razie wątpliwego wyniku cytologii czy podejrzenia nieprawidłowości na tarczy szyjki macicy lekarz może obejrzeć ją pod kolposkopem. \urządzenie to pozwala obejrzeć szyjkę macicy w powiększeniu po nałożeniu na nią specjalnych płynów, które pomagają rozróżnić zmiany nieprawidłowe od zdrowej tkanki. 

Trochę statystyki na temat raka szyjki macicy

Według danych NFZ codziennie 10 kobiet w Polsce dowiaduje się o zachorowaniu na raka szyjki macicy. Co roku na ten typ nowotworu zapada pół miliona kobiet na całym świecie. Przerażające, prawda? Warto przyjrzeć się tendencyjności zachorowań. W ciągu ostatnich 20 lat liczba rozpoznawanych nowotworów złośliwych szyjki macicy spadła o 20%, a śmiertelność niemal o 16%. Wprowadzona profilaktyka przyniosła efekty, choć mogłyby być bardziej spektakularne, gdyby więcej kobiet z niej skorzystało.

W 2018 roku, wg obliczeń statystycznych IARC (International Agency for Research on Cancer), na całym świecie rak szyjki macicy był czwartym najczęściej występującym nowotworem u kobiet i czwartą najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów. W Polsce najczęściej rozpoznaje się ten nowotwór u pacjentek po 60 roku życia. Dlatego niezasadne jest przekonanie kobiet w zaawansowanym wieku o braku konieczności wykonywania cytologii. 

Profilaktyka raka szyjki macicy

Jeżeli zastanawiasz się, jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy, odpowiedź jest prosta – badaj się! Celem badań profilaktycznych jest zapobieganie zachorowania bądź – w profilaktyce wtórnej – rozpoznanie choroby na jej wczesnym etapie. Im mniej zaawansowany jest nowotwór w czasie rozpoznania, tym większe są szanse na jego pełne wyleczenie

Cytologia szyjki macicy to procedura diagnostyczna mająca na celu wykrywanie wczesnych zmian nowotworowych w komórkach szyjki macicy. 

  • Podczas badania we wzierniku lekarz ginekolog pobiera próbkę komórek z powierzchni szyjki macicy i kanału szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki. Samo pobranie materiału nie jest bolesne, jednak czasami po tej procedurze występuje niewielkie plamienie. Następnie pobrane komórki są umieszczane w płynie transportowym lub na szkiełku mikroskopowym. Po dotarciu do laboratorium komórki szyjki macicy są przygotowywane, barwione i poddawane analizie pod mikroskopem. 

  • Są dwa rodzaje tego badania: klasyczna cytologia i płynna LBC. Narodowy Fundusz zdrowia refunduje tylko cytologię klasyczną, jednak za niewielką dopłatą można wykonać LBC. W cytologii płynnej ocenia się wszystkie pobrane z szyjki komórki, ponieważ do laboratorium wysyłana jest cała główka szczoteczki pobierającej. Podczas robienia rozmazu komórek na szkiełku w cytologii klasycznej trafia na nie jedynie 10% komórek. Na podstawie materiału do LBC można oznaczyć zakażenie hrHPV, czyli szczepami wirusa brodawczaka ludzkiego, które najczęściej powodują raka szyjki macicy.

Szczepienia przeciwko HPV znacznie zmniejsza zachorowanie na raka szyjki macicy. Jak wspominałam, wirus brodawczaka ludzkiego jest przyczyną niemal wszystkich raków szyjki macicy! Od tego roku szczepienia przeciwko HPV są refundowane dla dzieci.

Przyczyny raka szyjki macicy

Główną i najważniejszą przyczyną raka szyjki macicy jest przetrwała infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Najbardziej onkogennymi są typy 16,18 i 45 i wirusy z grupy A: 31, 33, 52, 58 oraz z grupy B: 35, 39, 51, 56, 59, 66, 68. Zwiększone ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy występuje przez zwiększenie ryzyka zakażenia HPV w przypadku: 

  • wczesnego rozpoczęcia życia seksualnego, 

  • dużej liczba partnerów seksualnych,

  • zakażenie HIV,

  • wieloletniej immunosupresji w zapobieganiu odrzucenia przeszczepionych narządów,

  • przewlekłego zapalenia pochwy, 

  • palenia tytoniu.

Objawy raka szyjki macicy

Wczesne zmiany w szyjce macicy nie dają objawów. Dopiero zaawansowany rak szyjki macicy daje symptomy, jednak nie są one charakterystyczne. Diagnostyka poniższych objawów powinna obejmować diagnostykę raka szyjki macicy:

  • krwawienie kontaktowe, czyli po stosunku,

  • plamienia międzymiesiączkowe,

  • krwiste lub wodniste obfite upławy o przykrym zapachu,

  • ból podbrzusza,

  • trudności w oddawaniu moczu i stolca.

Jeżeli zauważyłaś u siebie niepokojące zmiany, skonsultuj je z ginekologiem.

Leczenie raka szyjki macicy

Plan leczenia raka szyjki macicy jest ustalany konsyliarnie, przez zespół lekarzy ginekologów onkologów, onkologów i radiologów, indywidualnie dla każdej pacjentki. Konsylium zwołuje się po przeprowadzeniu szczegółowej diagnostyki i ustaleniu stopnia zaawansowania choroby. Bierze się zawsze pod uwagę plany prokreacyjne pacjentki oraz jej oczekiwania.

W przypadku wczesnego rozpoznania raka szyjki macicy lub zmian przednowotworowych czy carcinoma in situ (raka przedinwazyjnego) stosuje się miejscowe wycięcie zmiany metodą elektrokonizacji LEEP (loop electrosurgical excision procedure). Zmienione tkanki szyjki macicy usuwa się za pomocą pętli będącej pod niskim napięciem, a pozyskany materiał bada się histopatologicznie. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. LEEP daje możliwość zajścia w ciążę i urodzenia dzieci w przyszłości.

W leczeniu zaawansowanych postaci raka szyjki macicy proponuje się leczenie objemujące: chemioterapię, radioterapię (teleterapię lub brachyterapię) i leczenie operacyjne przez laparotomię lub laparoskopię, czasami przy użyciu zaawansowanego sprzętu robotycznego w zależności od zaawansowania zmian i doświadczenia operującego.

W przypadku wykrycia nieprawidłowości w cytologii mogą być konieczne dalsze, bardziej szczegółowe badania. Żeby skonsultować się z ginekologiem bez długiego czekania w kolejce, wybierz pakiet prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego, którego ofertę możesz zamówić na Welbi. Opłacając składkę od 239 zł miesięcznie, możesz zyskać szybki dostęp nie tylko do ginekologa, ale też do 38 innych specjalistów, a także blisko 300 badań (w tym laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych), 4 wizyt domowych w roku, profilaktycznego szczepienia przeciwko grypie sezonowej czy zabiegów rehabilitacyjnych po złamaniach i zwichnięciach. Dodatkowych kosztów nie będzie generować nawet coroczne badanie profilaktyczne, czyli: konsultacja z ginekologiem, badanie cytologiczne i mammografia lub USG piersi.

Umów się na rozmowę z konsultantem i sprawdź, jakie jeszcze korzyści da Ci skorzystanie z wybranego pakietu prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego od TU Zdrowie.

Źródła
  1. G.H. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
  2. Polskie Towarzystwo Kolposkopii i Patologii Szyjki Macicy i Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGiP), Stanowisko dotyczące Schematu postępowania w skriningu podstawowym raka szyjki macicy, „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2022.
  3. Polskie Towarzystwo Kolposkopii i Patologii Szyjki Macicy (PTKiPSM), Aktualizacja Stanowiska PTKiPSM dotyczącego szczepień przeciwko wirusom brodawczaka ludzkiego, 2023.
Author Magdalena Drąg picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jakie-sa-domowe-sposoby-na-owsiki
Zdrowie
1 min.
Jakie są domowe sposoby na owsiki?
31.10.2021
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
oklady-na-goraczke-jak-robic-gdzie-przykladac
Zdrowie
1 min.
Okłady na gorączkę i inne sposoby na zbijanie za wysokiej temperatury ciała
30.05.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.