Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.

Zasłabnięcie – co je powoduje i jakie objawy mu towarzyszą? Pierwsza pomoc przy zasłabnięciu

Olga Dąbska25.07.2023Aktualizacja: 18.10.2023

Zasłabnięcie to zaburzenie świadomości bez pełnej jej utraty. Doprowadzić do niego może spadek poziomu cukru we krwi, nadmierny wysiłek fizyczny, długotrwała ekspozycja na promieniowanie słoneczne. Dowiedz się, w jaki sposób udzielić pomocy osobie, która zasłabła, i jakie są tego objawy.


zaslabniecie-co-warto-o-nim-wiedziec
Pixabay.com

Polecane

bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
toczen-na-rekach-co-to-za-choroba
Zdrowie
1 min.
Toczeń na rękach – dowiedz się, czym jest ta choroba
10.05.2022
swedzace-uszy-w-srodku-na-zewnatrz-u-dziecka
Zdrowie
2 min.
Swędzące uszy - w środku, na zewnątrz, u dziecka
24.01.2022
opuchlizna-po-wyrwaniu-zęba-ile-czasu-schodzi
Zdrowie
1 min.
Jak długo utrzymuje się opuchlizna po wyrwaniu zęba i jak można ją złagodzić?
31.05.2022
Spis treści
  1. Co to jest zasłabnięcie? Omdlenie a zasłabnięcie
  2. Co może doprowadzić do zasłabnięcia?
  3. Jakie są objawy zasłabnięcia?
  4. Zasłabnięcie – jak powinna wyglądać pierwsza pomoc?

Co to jest zasłabnięcie? Omdlenie a zasłabnięcie

Zasłabnięcie jest zaburzeniem czynności funkcji życiowych, które charakteryzuje się zaburzeniem świadomości bez pełnej jej utraty. Dla jego określenia stosuje się także nazwę „stan przedomdleniowy”. Omdlenie a zasłabnięcie to dwie różne sytuacje, które niekiedy bywają ze sobą utożsamiane lub mylone. Omdlenie to nagła, chwilowa utrata przytomności, z towarzyszącym zanikiem napięcia mięśni posturalnych (czyli mięśni szkieletowych utrzymujących postawę stojącą), która jest spowodowana uogólnionym zaburzeniem przepływu krwi w obrębie naczyń mózgowych. W przeciwieństwie do omdlenia, które jest przejściową utratą przytomności wywołaną zmniejszonym przepływem krwi przez mózg, zasłabnięcie jest chwilowym osłabieniem organizmu.

Co może doprowadzić do zasłabnięcia?

Do zasłabnięcia może dojść u ludzi w każdym wieku. Specjaliści zwracają uwagę na występowanie wielu potencjalnych przyczyn zasłabnięcia, które mogą mieć charakter zewnętrzny i wewnętrzny. Do najczęstszych należą:

  • długotrwała ekspozycja na promieniowanie słoneczne,

  • wysoka temperatura otoczenia,

  • intensywne zapachy,

  • wysiłek fizyczny,

  • spadek ciśnienia krwi,

  • odwodnienie,

  • spadek poziomu cukru we krwi,

  • głód.

Do zasłabnięcia może dojść w przebiegu chorób, zwłaszcza takich jak: 

  • epilepsja, czyli tzw. padaczka,

  • arytmia, wady mięśnia sercowego,

  • zaburzenia napięcia naczyń krwionośnych,

  • zaburzenia hormonalne,

  • zatrucia wywołane lekami, alkoholem lub narkotykami,

  • uczulenie, któremu towarzyszy rumień alergiczny

  • zaburzenia psychiczne, np. zespół lęku uogólnionego, napady lękowe w przebiegu fobii (np. agorafobia – lęk przed przebywaniem w otwartej przestrzeni, opuszczeniem pomieszczenia, tłumem oraz miejscami publicznymi).

W sposób szczególny na zasłabnięcie narażone są kobiety w ciąży. W ich przypadku zasłabnięcie zazwyczaj jest wynikiem przeciążenia układu sercowo-naczyniowego i intensywnych zmian w układzie hormonalnym.

Jakie są objawy zasłabnięcia?

W chwili zasłabnięcia doświadcza się nagłego uczucia tracenia przytomności bez jej rzeczywistej utraty. Objawami, które towarzyszą zasłabnięciu, są zwłaszcza:

  • spadek energii, 

  • nagły brak siły, 

  • zawroty głowy, 

  • uczucie osłabienia,

  • duszności, 

  • spadek napięcia mięśniowego,

  • wzmożona potliwość,

  • bladość skóry, 

  • mdłości,

  • uczucie kołatania serca,

  • szumy uszne,

  • zaburzenia widzenia, głównie mroczki przed oczami, zawężenie pola widzenia, 

  • utrata siły mięśniowej,

  • zaburzenia świadomości.

Wymienione dolegliwości ustępują z reguły samoistnie i można wrócić do normalnego funkcjonowania po chwili. Mimo to osobie, która doświadczyła stanu przedomdleniowego, należy udzielić pomocy. Może się zdarzyć, że u osoby, która zasłabła i nie zostały podjęte w stosunku do niej odpowiednie środki zapobiegawcze (np. przyjęcie pozycji siedzącej lub leżącej, podanie chłodnej wody, schronienie się przed promieniowaniem słonecznym), może dojść do pełnego omdlenia z chwilową utratą przytomności. Wiąże się to z ryzykiem upadku i odniesienia dotkliwych obrażeń – urazów, stłuczeń albo złamań.

Pamiętaj o tym, jeśli udzielasz pomocy osobie po zasłabnięciu! A jeśli to Ty potrzebujesz pomocy, nie bój się poprosić o wsparcie i opiekę, a nawet o wezwanie zespołu ratownictwa medycznego, jeśli odczuwasz niepokojące dolegliwości.

Zasłabnięcie – jak powinna wyglądać pierwsza pomoc?

Pierwsza pomoc przy zasłabnięciu składa się z kilku kluczowych elementów. Jeśli pozwalają na to warunki, ułóż na wznak osobę, u której wystąpił stan przedomdleniowy. Pomóż jej przyjąć pozycję leżącą na plecach z nogami uniesionymi nad poziom tułowia. Jeśli nie ma możliwości ułożyć jej w ten sposób, alternatywą jest wygodna pozycja siedząca z pochyloną głową, w której poszkodowany powinien wesprzeć łokcie lub ręce na udach lub na kolanach. Zadaniem obu tych pozycji jest doprowadzenie do stopniowego wyrównania ciśnienia tętniczego.

W sytuacji, gdy do zasłabnięcia doszło podczas przebywania w pomieszczeniu zamkniętym, otwórz okna i zapewnij dostęp do świeżego powietrza. Jeśli sytuacja wydarzyła się na świeżym powietrzu, osłoń poszkodowanego przed słońcem. Osobie poszkodowanej rozepnij ubranie pod szyją, aby nie wywierało ono ucisku na drogi oddechowe, oraz podaj chłodną wodę do picia.

Jeżeli nie dojdzie do utraty przytomności, przeważnie nie ma potrzeby wzywania fachowej pomocy, o ile nie ma ku temu podstaw (innych niepokojących dolegliwości), nie doszło do urazu, a poszkodowany wraca do równowagi. Jeżeli jednak powyższe działania nie przyniosły poprawy i poszkodowany stracił przytomność, ułóż go w pozycji bezpiecznej. Następnie udrożnij drogi oddechowe i sprawdź, czy poszkodowany oddycha, po czym wezwij pogotowie. W przypadku zatrzymania krążenia niezwłocznie rozpocznij resuscytację.

Warto w tym miejscu wspomnieć o manewrach fizjologicznych. To działania, które przeciwdziałają obniżeniu ciśnienia tętniczego, czyli przyczynie zasłabnięcia. Jeśli czujesz, że możesz za chwilę zasłabnąć, wykonaj je. Tak samo, jeśli zauważysz, że ktoś jest bliski zasłabnięcia – poproś go o wykonanie tych czynności:

  • przykuc – przysiad wspomaga napięcie mięśni dolnej części ciała i brzucha, a podczas wstawania objawy zasłabnięcia powinny minąć,

  • napięcie mięśni nóg – wykonuje się poprzez ich skrzyżowanie w pozycji stojącej lub leżącej z napięciem mięśni nóg, brzucha i pośladków,

  • napinanie mięśni ramienia – należy chwycić swoje dłonie palcami i ciągnąć rękami w przeciwnych kierunkach z maksymalną siłą,

  • izometryczny uchwyt – polega na zaciskaniu i rozluźnianiu pięści z przedmiotem w dłoni lub bez niego.

Wykonanie tych manewrów fizjologicznych może zapobiec utracie przytomności i ułatwić powrót do normy po zasłabnięciu.

Źródła
  1. M. Goniewicz, Pierwsza pomoc. Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
  2. J. Gucwa, T. Madej, M. Ostrowski, Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne i wybrane stany nagłe, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.
  3. M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, A. Czernikiewicz, Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011.
  4. K. Nadolny, M. Kucap, Pierwsza pomoc, Dragon, Skawina 2019.
  5. S.J. Saccomano, Dizziness, vertigo, and presyncope: what’s the difference?, „The Nurse Practitioner”, 2012, t. 37, nr 12, s. 46–52.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
uczulenie-na-plyn-do-plukania-jak-wyglada
Zdrowie
2 min.
Uczulenie na płyn do płukania - jak wygląda?
28.10.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.