Po czym poznać zapalenie zatok przynosowych?
Zatoki przynosowe są zbiornikami w kościach twarzoczaszki, które łączą się z jamą nosa. Ich rolą jest przede wszystkim nawilżanie i ogrzewanie wdychane powietrze. Niestety na skutek działania drobnoustrojów może rozwinąć się infekcja. Pojawiające się wówczas objawy mogą niekiedy uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Dowiedz się, jak rozpoznać chorobę i w jaki sposób ją wyleczyć.
Polecane
Jakie są objawy zapalenia zatok przynosowych?
W okolicy nosa znajdują się cztery pary zatok, w których może rozwinąć się stan zapalny:
Zatoki czołowe – są zlokalizowane tuż ponad nasadą nosa i oczodołami. Łączą się z zatokami przynosowymi. Tylko 12% noworodków ma je w momencie urodzenia. W większości przypadków rozwijają się one dopiero w okresie dojrzewania [2].
Zatoki klinowe – są ulokowane przy kości klinowej (na wysokości oczu) i znajdują się najgłębiej spośród wszystkich zatok.
Zatoki sitowe – tworzy je do 10 komórek sitowych, a przez to stanowią najmniejsze ze wszystkich zatok.
Zatoki szczękowe – są zlokalizowane obok nosa na wysokości jego skrzydełek. W aż 5–40% przypadków za objawy zapalenia zatok szczękowych odpowiadają stany zapalne okolic zębów. To szczególnie częsta przypadłość osób w wieku 40–60 lat [3].
Zapalenie zatok przynosowych jest jedną z dziesięciu najczęściej rozpoznawalnych w Polsce chorób. Nie jest to jednak wyjątek w skali świata. Jak wynika z badań National Center for Health Statistics z 2008 r. – choroba dotyka co siódmego Amerykanina. Natomiast przewlekła postać choroby występuje u 5–15% populacji (zarówno amerykańskiej, jak i polskiej) [1].
Choroba może mieć postać ostrą, podostrą lub przewlekłą. W pierwszym wypadku objawy zapalenia zatok trwają do 4 tygodni. Natomiast o podostrym zapaleniu zatok jest mowa wtedy, gdy objawy trwają 4–12 tygodni. Przewlekłe stadium choroby jest diagnozowane, gdy objawy nie ustępują przez czas powyżej 12 tygodni.
W Polsce laryngolodzy uwzględniają najczęściej wyłącznie podział na zapalenie zatok ostre i przewlekłe. Granicą, która oddziela te dwie postaci schorzenia, jest 12. tydzień.
Żeby stwierdzić chorobę (zarówno ostrą, jak i przewlekłą), muszą wystąpić minimum dwa spośród czterech charakterystycznych objawów (przy czym jeden z dwóch pierwszych jest obligatoryjny):
niedrożność nosa,
wyciek z nosa (katar lub spływanie wydzieliny do gardła),
anosmia (utrata węchu),
bóle twarzoczaszki (wrażenie przepełnienia, rozpierającego ciśnienia).
Nierzadko chorobie towarzyszy kaszel, ponieważ wydzielina spływająca do gardła podrażnia jego błony śluzowe. Ponadto może też rozwinąć się ból głowy od zatok, który stanowi konsekwencję wzrostu temperatury na skutek postępującej infekcji (zwykle temperatura oscyluje wokół 38 st. C). W przypadku zapalenia zatok klinowych (ułożonych głęboko) mogą wystąpić bóle głowy w skroniach czy nawet w okolicy kości potylicznej.
Najczęściej objawy zapalenia zatok są wywołane przez wirusy. U osoby zdrowej schorzenie może rozwinąć się nawet pięć razy w ciągu roku! Zaledwie w 0,5–2% przypadków infekcja przeradza się w postać bakteryjną [1]. Wirusowa postać choroby zwykle ustępuje po 10 dniach. Bakteryjna trwa powyżej 10 dni i objawy zapalenia zatok bardzo nasilają się między 3. a 5. dniem trwania choroby.
Jakie są skutki bagatelizowania objawów zapalenia zatok?
Bagatelizowanie objawów zapalenia zatok przynosowych może doprowadzić do przeobrażenia się infekcji wirusowej w bakteryjną i rozwoju ropnej postaci choroby. Pojawia się wówczas ryzyko rozprzestrzenienia się zakażenia do wnętrza czaszki, oczodołów, a nawet kości i szpiku.
Do kataru i uczucia zatkanego nosa dołączył rozpierający ból głowy i ucisk w oczodołach? Może samo nie minąć, a wręcz nasilić się i rozwinąć. Każdy dzień z zapaleniem zatok to dodatkowe cierpienie, na które nie musisz się skazywać.
Jeśli chcesz mieć szybki dostęp do lekarzy i badań, sprawdź Polisę Zdrowie Welbi od TU Zdrowie. Prywatna opieka medyczna w ramach wybranego pakietu usług zapewni Ci szybki dostęp do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, specjalistów i badań laboratoryjnych oraz obrazowych, dzięki czemu będziesz w stanie szybko zareagować, kiedy dopadnie Cię infekcja.
Prywatna opieka medyczna, której ofertę zamówisz na Welbi, to m.in.:
nielimitowane wizyty u lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej,
konsultacje u lekarzy specjalistów bez skierowania (nawet 39 specjalistów w pakiecie OCHRONA GOLD),
dostęp do minimum 190 badań diagnostycznych, w tym do diagnostyki obrazowej, czyli np. RTG,
wizyty u lekarzy bez kolejek – ze specjalistą skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni, a z lekarzem POZ w ciągu 1 dnia,
opiekę w placówkach na terenie całego kraju – ponad 3500 placówek w 650 miastach Polski,
inne korzyści w zależności od pakietu.
Wypełnij formularz i porozmawiaj z doradcą. Sprawdź, co możesz zyskać, wybierając pakiet Polisy Zdrowie Welbi. Ochrona ubezpieczeniowa działa niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.
Jak leczyć zapalenie zatok?
Przed rozpoczęciem leczenia zapalenia zatok lekarz przeprowadza diagnostykę. Przy schorzeniu zatok przynosowych – wykonuje rynoskopię przednią (bezbolesne badanie nosa przy pomocy wziernika).
Badanie RTG może zostać zalecone w przypadku pacjentów o obniżonej odporności lub z powikłaniami zatokopochodnymi. Jest to też badanie wartościowe w przypadku osób z nawracającymi objawami zapalenia zatok oraz zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego (np. endoskopowej chirurgii zatok).
W przypadku przewlekłej postaci choroby konieczne może być wykonanie tomografii komputerowej zatok przynosowych. Natomiast przy podejrzeniu zmian onkologicznych – może zostać zalecony rezonans magnetyczny.
W przypadku bakteryjnego zapalenia zatok lekarz zleci stosowanie antybiotyków (np. amoksycyliny, cefalosporyn) przez 1–2 tygodnie.
Ulgę mogą też przynieść:
inhalacje parą wodną (np. z dodatkiem ziół na zatoki lub olejków eterycznych),
higiena nosa,
nebulizacje bromkiem ipratropium,
niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen),
płukanie jam nosowych roztworem soli fizjologicznej,
ciepłe (ale nie gorące!) okłady.
Warto też zadbać o profilaktykę. Jeśli możesz – unikaj pracy w klimatyzowanych pomieszczenia. Zimą zadbaj o nasunięcie czapki na czoło, by osłonić wychłodzenia zatok. Jeśli natomiast morsujesz (pod zimnym natryskiem) – unikaj długotrwałego polewania twarzy lodowatą wodą.
- P. Wardas, J. Markowski i in., Przegląd aktualnych wytycznych w zakresie diagnostyki i leczenia zapaleń zatok przynosowych z praktycznym komentarzem, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2014, t. 8, nr 4, s. 159–168.
- M. Michalik, A. Podbielska-Kubera, Powikłania twarzoczaszkowe zapalenia zatok, „New Medicine” 2019, nr 1, s. 23–37.
- D. Pylińska-Dąbrowska, K. Ragin i in., Przewlekłe zębopochodne zapalenie zatok szczękowych – etiologia, diagnostyka, postępowanie lecznicze, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2019, t. 13, nr 5, s. 237–244.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
