Łuszcząca się skóra u noworodka – jakie są przyczyny? Jak ją pielęgnować?
Skóra noworodka ma niewiele ponad 1 mm grubości, czyli jest około 5 razy cieńsza niż u osób dorosłych. Charakteryzuje się dużą wrażliwością, a ochronna warstwa wodno-lipidowa dopiero się na niej kształtuje. Różnica między środowiskiem panującym w macicy a światem zewnętrznym jest tak duża, że reaguje na nią cały organizm nowo narodzonego dziecka – z tego wynika również problem suchej, łuszczącej się skóry. Zmiany, pojawiające się głównie na przegubach rąk, głowie, brzuszku czy twarzy, wymagają odpowiedniej pielęgnacji. Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat!
Łuszcząca się skóra u noworodka – z czego wynika?
Sucha i łuszcząca się skóra u noworodka – czyli nowo narodzonego dziecka, które nie ukończyło jeszcze 1. miesiąca życia – to naturalna reakcja na zmianę środowiska. Dziecko przez 9 miesięcy przebywało w wodach płodowych i w konsekwencji jego delikatna skóra miała stały kontakt z płynem. Jednak bariera wodno-lipiodowa naskórka nie jest jeszcze w pełni rozwinięta, a gruczoły łojowe i potowe dopiero zaczynają wytężoną pracę. Niski poziom lipidów i kontakt z zupełnie innym środowiskiem o mniejszej wilgotności sprawia, że skóra łatwo się wysusza i łuszczy.
Łuszczenie się i suchość skóry noworodka wynika również z innych czynników zewnętrznych, do których maluch nie jest jeszcze przystosowany. Należą do nich przede wszystkim: promieniowanie słoneczne, aktualne warunki pogodowe czy klimatyzacja w szpitalnej sali.
Dowiedz się także, co jest przyczyną łupieżu u dziecka i jak skutecznie walczyć z tą kłopotliwą przypadłością.
Łuszcząca się skóra u noworodka – jak wygląda? Gdzie występuje?
Tuż po porodzie na niektórych partiach ciała noworodka – w szczególności na przegubach rąk i nóg oraz na brzuchu, ale także na twarzy lub głowie – pojawia się złuszczony naskórek. To naturalne zjawisko występuje u wszystkich dzieci, jednak może być nasilone u maluchów urodzonych po terminie, które przebywały w wodnym środowisku macicy nawet o 2 tygodnie dłużej od swoich rówieśników. Zazwyczaj ustępuje samoistnie dzięki prawidłowej pielęgnacji. Zmian tego rodzaju nie da się pomylić z atopowym zapaleniem skóry, w którego przebiegu na wysuszonej skórze pojawiają się charakterystyczne czerwone plamy.
Łuszcząca się skóra na brzuszku obejmuje cały jego obszar lub tylko część. Dziecku do ukończenia 1. miesiąca życia wybieraj pieluchy wykonane z antyalergicznych materiałów, które nie podrażniają delikatnej skóry brzucha. Problem dotyczy również rąk i nóg, a w szczególności przegubów, czyli miejsc, w których kończyny się zginają. Nieco rzadziej obserwuje się łuszczącą się skórę u noworodka na głowie – wyprysk łojotokowy w okolicy ciemiączka, popularnie zwany „ciemieniuchą”. Występuje on zazwyczaj między 2. a 10. tygodniem życia. W tym okresie nawilżaj za pomocą specjalnych kremów, szamponów lub oliwek i delikatnie wyczesuj łuski. Dowiedz się też, co robić, gdy pojawią się pryszcze na głowie u dziecka.
Łuszcząca się skóra u noworodka na twarzy to również reakcja na niesprzyjające warunki pogodowe, np. na mróz lub silny wiatr. Te czynniki wysuszają skórę dorosłych osób, a jeszcze bardziej wrażliwa na ich działanie jest delikatna i cienka skóra małych dzieci.
Sprawdź też, jak objawia się rumień alergiczny i na czym polega jego leczenie.
Jak pielęgnować łuszczącą się skórę u noworodka?
Skóra noworodka jest cienka – ma niewiele ponad 1 mm grubości – i bardzo wrażliwa na substancje zawarte w kosmetykach i różnego rodzaju podrażnienia. Ma też inny czynnik pH niż u osoby dorosłej, dlatego wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Aby zapobiec łuszczeniu i wysuszaniu się skóry u noworodków, a jednocześnie wspierać budowanie warstwy wodno-lipidowej:
zwracaj uwagę na to, aby kąpiel dziecka była krótka;
do kąpieli wybieraj wyłącznie hipoalergiczne płyny polecane przez pediatrów;
po kąpieli nawilżaj skórę dziecka za pomocą kremów lub olejków;
nawilżaj skórę kilka razy dziennie;
ogranicz przebywanie na słońcu i ekspozycję na promienie słoneczne.
Łuszcząca się skóra noworodka – kiedy udać się do lekarza?
Łuszcząca się skóra w okresie noworodkowym to normalne zjawisko. Jeśli problem utrzymuje się po okresie noworodkowym lub nasila się mimo stosowania odpowiedniej pielęgnacji, skonsultuj się z pediatrą lub dermatologiem dziecięcym, który specjalizuje się w diagnozowaniu i leczeniu dolegliwości skórnych u dzieci i młodzieży. W niektórych przypadkach łuski na skórze mogą oznaczać chorobę dermatologiczną, np. łuszczycę.
A jeśli nie chcesz czekać w długich kolejkach do lekarza najpierw po skierowanie, a potem na wizytę, kup prywatne ubezpieczenie zdrowotne, którego ofertę można zamówić na Welbi. Polisa Zdrowie Welbi da Ci możliwość skonsultowania się z pediatrą w ciągu 24 godzin od momentu rezerwacji wizyty i w ciągu 3 dni roboczych z dermatologiem dziecięcym oraz wieloma innymi specjalistami. Zamów ofertę wybranego pakietu i sprawdź, z jakich usług medycznych i na jakich zasadach można korzystać w ramach tego prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego! Ochrona ubezpieczeniowa w ramach Twojej polisy może objąć dziecko do aż 7 roku życia.
Sprawdź też, jak objawia się uczulenie na lateks i jak powinna wyglądać u dziecka pielęgnacja skóry skłonnej do alergii.
- H. Murkoff, Pierwszy rok życia dziecka, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2020.
- J. Świetliński (red.), Neonatologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
- A. Pilewska-Kozak i in., Opieka nad noworodkiem urodzonym przedwcześnie, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2023.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
