Rwa kulszowa – objawy i przebieg choroby, metody leczenia
Objawy rwy kulszowej to zespół dolegliwości wynikających z ucisku korzeni nerwowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowym. W przebiegu choroby pojawiają się ból miejscowy, często promieniujący wzdłuż nogi, i trudności w chodzeniu. Leczenie przewiduje przede wszystkim rehabilitację ruchową i fizykoterapię.
Choć w ciągu kilku dni objawy ustępują samoistnie, nieleczona rwa kulszowa może nawracać. Nawet jeśli teraz czujesz się dobrze, to wprowadź więcej aktywności ruchowej do swojej codzienności, aby zapobiec jej atakom, dłużej cieszyć się zdrowiem i nie przysporzyć trosk bliskim.
Co to jest rwa kulszowa?
Rwa kulszowa oznacza zespół dolegliwości wynikających z kompresji korzeni nerwowych przebiegających w okolicach lędźwiowego odcinka kręgosłupa lub podrażnienia włókien nerwu kulszowego w przebiegu jego długości. Przyczyny rwy kulszowej najczęściej związane są z dyskopatią, ale mogą stanowić również efekt lokalnych stanów zapalnych kręgosłupa, chorób zakaźnych czy zmian nowotworowych. Nieprzyjemny stan dokucza również kobietom w III trymestrze ciąży i najczęściej manifestuje się bólem miejscowym lub promieniującym wzdłuż kończyny dolnej, o różnym charakterze i nasileniu. Rwa kulszowa zwykle objawia się poprzez niespodziewane i ostre ataki, tzw. postrzały, które w przeciągu kilku dni słabną lub samoistnie ustępują, choć w zależności od etiologii możesz również doświadczyć stopniowego narastania dolegliwości.
Ze względu na tendencję do nawracania choroby, niezwykle istotne w okresie remisji jest postępowanie profilaktyczne. Nawet jeśli czujesz się dobrze, pamiętaj, żeby zatroszczyć się o formę nie tylko poprzez wprowadzenie do codziennego harmonogramu spacerów, zajęć na basenie czy jazdy rowerem, ale także spróbuj popracować nad higieną pracy zarówno fizycznej, jak i siedzącej. Unikanie podnoszenia ciężkich przedmiotów w pozycji pochylonej czy ergonomiczny fotel biurowy i krótkie przerwy na stretching podczas dalekich podróży samochodem pozwolą zminimalizować ryzyko wystąpienia bólu.
Rwa kulszowa – objawy, gdzie boli i jak?
Rwa kulszowa objawia się przede wszystkim bólem, który obejmuje okolicę krzyżową i zwykle promieniuje wzdłuż nerwu kulszowego przez pośladek, pachwinę i tylnoboczną powierzchnię uda, aż po golenie, a nawet czasem kostki i piętę. Dolegliwości korzeniowe tego typu mają tendencję do nasilania się podczas pochylania, kaszlu czy kichania. Charakterystyczny jest ponadto dodatni objaw Laseque'a, czyli narastanie dyskomfortu i niemożność podniesienia nogi w czasie leżenia na plecach. Ból zwykle jest jednostronny, ale może też dokuczać obustronnie lub w sposób skrzyżowany, tzn. gdy przy próbie pracy jednej kończyny dolnej objawy pojawiają się w drugiej. Nierzadko atak jest tak silny, że uniemożliwia poruszanie się lub znacznie ogranicza sprawność motoryczną. Objawy rwy kulszowej lewostronnej lub po prawej stronie to również parestezje i uczucie mrowienia, a czasem także niedoczulica. Ponadto dochodzi do wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych oraz odruchowego skrzywienia kręgosłupa w odcinku lędźwiowym.
Rwa kulszowa w nodze sprawia trudności w chodzeniu ze względu na osłabienie siły dużych grup mięśni kończyny i opadającą stopę. W bardziej zaawansowanych przypadkach schorzenia można doświadczyć zaburzeń kontroli mikcji i defekacji. Dolegliwości pojawiające się w przebiegu rwy kulszowej niekorzystnie wpływają nie tylko na sferę fizyczną, ale także sprzyjają pogorszeniu kondycji psychicznej, stanowiąc źródło rozdrażnienia emocjonalnego, nadwrażliwości, obniżenia nastroju czy niepokoju o własne zdrowie, szczególnie kiedy ataki się powtarzają, nasilają i długo utrzymują. Ze względu na złożony mechanizm przebiegu choroby kompleksowe leczenie rwy kulszowej przewiduje nie tylko postępowanie ukierunkowane na łagodzenie objawów w ostrej fazie z użyciem farmako- i fizjoterapii, ale także edukację zdrowotną i rehabilitację domową w czasie trwania remisji dolegliwości.
Leczenie rwy kulszowej
Na atak rwy kulszowej najlepszym sposobem jest odciążenie kręgosłupa poprzez ograniczenie aktywności fizycznej i wypoczynek w odpowiedniej pozycji. Ulgę zwykle przynoszą: leżenie na boku ze zgiętymi nogami i poduszką między kolanami, pozycja na plecach z ugięciem nóg lub podłożeniem pod kolana poduszki, albo też leżenie na brzuchu z podkuleniem nogi, w której dokuczają objawy. W międzyczasie ból może być łagodzony również farmakologicznie za pomocą maści do stosowania miejscowego i tabletek doustnych.
Silne i uporczywe dolegliwości niekiedy wymagają jednak bardziej zdecydowanych form leczenia i podania mocniejszych leków o działaniu przeciwbólowym i rozluźniającym mięśnie. W takich sytuacjach podaje się zastrzyk domięśniowy. Kiedy ból wstępnie ustąpił, masaż i inne zabiegi fizjoterapeutyczne są jak najbardziej wskazane. Celem rehabilitacji jest poprawa kondycji kręgosłupa i sprawności kończyny dolnej, a także profilaktyka nawrotów choroby. Najkorzystniejsze są m.in. ultradźwięki i krioterapia, laser, a także elektro- i magnetoterapia. Niezbędne okazują się też ćwiczenia ruchowe i redukcja masy ciała u osób z nadwagą.
Jeśli chcesz mieć dostęp do lekarzy rozmaitych specjalizacji bez konieczności czekania w długich kolejkach, zamów na Welbi ofertę Polisy Zdrowie Welbi – prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego. Po opłaceniu pierwszej składki będziesz mieć możliwość uzyskania porady, omówienia wyników badań, a także otrzymania recepty i skierowania na dalsze badania.
Diagnoza i leczenie przyczyn rwy kulszowej wiąże się z koniecznością wykonania rozmaitych badań i odbywania częstych konsultacji. Zapewnij sobie wsparcie. Prywatna opieka medyczna, której ofertę zamówisz na Welbi, to m.in.:
konsultacje u lekarzy specjalistów bez skierowania (nawet 39 specjalistów w pakiecie OCHRONA GOLD, w tym ortopeda i neurolog),
dostęp do minimum 190 badań diagnostycznych, w tym do diagnostyki obrazowej, np. RTG, rezonansu magnetycznego, tomografii komputerowej,
wizyty u lekarzy bez kolejek – ze specjalistą skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni roboczych, a z lekarzem POZ w ciągu 1 dnia,
opieka w placówkach na terenie całego kraju – prawie 3500 placówek współpracujących z ubezpieczycielem w 650 miastach Polski,
inne korzyści w zależności od pakietu.
Wypełnij formularz i zamów ofertę. Sprawdź, co możesz zyskać, wybierając pakiet Polisy Zdrowie Welbi. Ochrona ubezpieczeniowa działa niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.
- Cunningham C., Rwa kulszowa, PZWL, Warszawa 2007.
- Kozubski W., Bólowe zespoły korzeniowe – szyjny i lędźwiowo – krzyżowy, PZWL, Warszawa 2016.
- Lewis P. Rowland., Neurologia Meritta, Urban & Partner, Wrocław 2012.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
