Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Jak wygląda świerzb i jak można go wyleczyć?

Agata Muchowskalek. Wiktor Trela10.05.2022Aktualizacja: 20.03.2024

Świerzb to niekomfortowa i kłopotliwa choroba skóry. Objawia się czerwonymi zmianami, powodującymi świąd i pieczenie. Bardzo łatwo się nią zarazić – wystarczy uścisk dłoni bądź używanie tych samych ręczników. Zobacz, jak można rozpoznać świerzb i jak da się go skutecznie wyleczyć.


swierzb-objawy-leczenie-jak-wyglada
pixabay

Polecane

kwasny-zapach-potu-jakie-sa-przyczny
Zdrowie
1 min.
O czym świadczy kwaśny zapach potu? Prawdopodobne przyczyny
02.06.2022
co-najlepiej-jesc-na-uchylki-jelita-grubego
Zdrowie
1 min.
Co najlepiej jeść na uchyłki jelita grubego?
24.01.2022
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
Spis treści
  1. Świerzb – charakterystyka
  2. Kto jest narażony na świerzb?
  3. Po czym można poznać świerzb?
  4. Świerzb w ciąży
  5. Jak można leczyć świerzb?

Świerzb – charakterystyka

Świerzbowiec ludzki to mały pajęczak, który mierzy zaledwie 0,4 mm, potrafi jednak znacząco uprzykrzyć życie. Jest bowiem pasożytem powodującym powszechną chorobę skóry – świerzb. Środowiskiem, w którym żeruje świerzbowiec, jest ludzka skóra; poza nią może przeżyć maksymalnie 3 dni. Zapłodniona samica pajęczaka drąży w skórze małe korytarzyki, w których składa jaja. Każdego dnia jest w stanie złożyć do 3 jaj. Im bardziej sprzyjające są warunki, tym szybciej i agresywniej namnaża się pasożyt.

Świerzbowce ludzkie upodobały sobie wilgotne i ciepłe środowisko. Z tego powodu najbardziej dokuczliwie objawiają się w nocy oraz u osób, które są na bakier z higieną osobistą. Świerzb jest chorobą bardzo zaraźliwą. Przenosi się poprzez bezpośredni kontakt oraz drogą płciową. Do zarażenia może dojść również w środkach komunikacji miejskiej. Co prawda korzystanie z tego samego uchwytu raczej nie spowoduje transmisji pasożyta, jednak siadanie na tym samym fotelu co nosiciel może być wysoce ryzykowne. Dzieje się tak dlatego, że na tkaninie świerzbowiec jest w stanie przeżyć dłużej niż na powierzchni metalowej lub plastikowej.

Kto jest narażony na świerzb?

Świerzb jest chorobą zakaźną – może dotknąć każdego, kto miał kontakt z nosicielem. Faktem jest, że świerzbowce to roztocza, które bardzo nie lubią higieny. Nie oznacza to jednak, że choroba dotyczy tylko osób, które stronią od mycia. Prawdą jest natomiast, że leczenie świerzbu w przypadku osób, które nie dbają o higienę, jest zdecydowanie dłuższe, a objawy mogą być bardziej dokuczliwe. Świerzbowiec może zaatakować każdego, kto tylko znajdzie się w jego zasięgu. Są na niego narażone szczególnie osoby przebywające w dużych skupiskach, takich jak: żłobki, przedszkola, domy dziecka, domy opieki, koszary lub szpitale.

Świerzbowce ofiarę wybierają niezależnie od wieku i płci, choć najczęściej atakują dzieci, seniorów i osoby chore autoimmunologicznie – ich odporność jest słabsza i trudniej im się bronić przed niechcianymi gośćmi. Bardziej narażone na opisywaną chorobę są także osoby cierpiące z powodu chorób psychicznych oraz zmagające z się z uzależnieniem od narkotyków i alkoholu. Jest to spowodowane zaburzoną percepcją i mniejszą dbałością o higienę. Istnieje mit, że świerzbem najłatwiej zarazić się latem. Choć pasożyt najlepiej czuje się w ciepłym i wilgotnym klimacie, równie często atakuje zimą.

Jeśli obawiasz się zakażenia pasożytami (np. w szpitalu, przedszkolu, środkach komunikacji publicznej) albo chcesz uzyskać pomoc w leczeniu już trwającego zakażenia przez świerzb – sprawdź, co możesz zyskać dzięki Polisie Zdrowie Welbi.

Dzięki prywatnej opiece zdrowotnej, w zależności od wybranego pakietu, zyskasz:

  • nielimitowany dostęp do lekarza pierwszego kontaktu,

  • możliwość konsultacji ze specjalistami (np. dermatologa) bez skierowania,

  • szybkie terminy wizyty (konsultację z lekarzem pierwszego kontaktu umówisz w ciągu 1 dnia roboczego, a ze specjalistą z reguły w ciągu 3 dni!),

  • dostęp do blisko 300 badań (w pakiecie OCHRONA GOLD), w tym laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych,

  • coroczny profilaktyczny przegląd zdrowia.

Wypełnij formularz i otrzymaj ofertę – dowiesz się, co możesz zyskać, wybierając prywatną opiekę medyczną od TU Zdrowie.

Po czym można poznać świerzb?

Świerzbowca nie zobaczymy gołym okiem, ale czasami jesteśmy w stanie dostrzec niewielkie, kilkumilimetrowe kanaliki, którymi się porusza, by złożyć jaja. Najczęściej pojawiają się na bokach palców, w fałdach skórnych, na genitaliach i pośladkach – czyli tam, gdzie jest ciepło i wilgotno. Świerzb może się pojawić też na twarzy. Po kontakcie ze świerzbem, objawy odczujesz dopiero po 2–4 tygodniach. Do symptomów choroby należą świąd nasilający się w nocy (po przykryciu kołdrą) oraz zmiany skórne, które mogą przyjmować różne formy. Są to np.:

  • czerwone plamy,

  • drobne guzki,

  • grudki,

  • krostki,

  • nadżerki,

  • przeczosy.

To, jakie zmiany zauważysz, będzie zależało od rodzaju świerzbu. Wyróżnia się kilka odmian tego schorzenia – dziecięcy, wieku podeszłego, guzkowaty oraz norweski. Świerzb dziecięcy dotyka głównie dłonie i stopy malucha, charakteryzuje się świądem i zaczerwienieniem. Mogą pojawić się strupki od drapania. Seniorzy są narażeni na świerzb wieku podeszłego. Ze względu na obniżoną odporność są bardziej podatni na zakażenie. Zmiany skórne w postaci krostek, grudek i nadżerek mogą pojawić się na całym ciele, jednak nie są aż tak dokuczliwe, jak w przypadku innych odmian. Świerzb guzkowaty, jak sama nazwa wskazuje, charakteryzuje się swędzącymi grudkami, guzkami i pęcherzykami. Ich leczenie jest długotrwałe. 

Najgorszą i najbardziej uporczywą formą choroby jest świerzb norweski– podstępny, ponieważ atakuje najsłabszych i chorych, którzy z powodu problemów immunologicznych nie mogą się bronić. W tym przypadku pasożyty namnażają się najszybciej i bardzo trudno się ich pozbyć. 

Należy pamiętać, że świerzb to choroba, która zawsze daje objawy. Są one jednak niespecyficzne, często mylone z wysypką, uczuleniem bądź innymi chorobami skóry.

Wczesne wykrycie choroby jest szczególnie ważne w przypadku małych dzieci, uczęszczających do żłobka lub przedszkola, które są w wysokiej grupie ryzyka. Nie mają one w pełni rozwiniętej odporności, a na co dzień stykają się z wieloma innymi dziećmi ze zróżnicowanych środowisk. Maluch sam nie powie, co mu dolega, dlatego powinieneś go dokładnie obserwować. 

Jeśli podejrzewasz u siebie, bądź swoich bliskich zachorowanie na świerzb, to znak, że warto udać się do dermatologa w celu postawienia diagnozy.

Świerzb w ciąży

Niestety zdarza się, że świerzb dotyka kobiet w ciąży bądź karmiące mamy. Łatwo się nim bowiem zarazić w szpitalu lub w ośrodku zdrowia. Kobiety w ciąży objawy najczęściej zaobserwują:

  • na palcach rąk i stopach,

  • wokół brodawek sutkowych,

  • na narządach płciowych,

  • przy pępku.

Symptomy są takie same jak w przypadku standardowego zakażenia. Choć choroba potrafi skutecznie uprzykrzyć życie, to jednak w ciąży nie stanowi zagrożenia dla mamy i płodu. Należy ją jednak wyleczyć przed rozwiązaniem. Podczas porodu pasożyt może się bowiem przenieść z matki na delikatną skórę dziecka.

Świerzb jest zdecydowanie bardziej dokuczliwy w przypadku dzieci niż osób dorosłych. Noworodka trudniej także wyleczyć, gdyż nie wszystkie produkty farmakologiczne można zastosować. W razie intensywnego drapania u maleństwa może dojść do powstania nieestetycznych blizn, które zostaną na całe życie.

Na szczęście wyleczenie świerzbu w ciąży nie stanowi problemu. W aptece jest cała masa produktów dostępnych bez recepty, które są bezpieczne dla mamy i dziecka. Leczenie będzie skuteczniejsze, jeśli kobieta zadba o higienę – będzie często brała prysznice, codziennie zmieniała bieliznę i ręczniki oraz prała ubrania w wysokiej temperaturze.

Jak można leczyć świerzb?

Świerzb to nie tylko dokuczliwa, ale też wstydliwa choroba. Niesłusznie kojarzona jest bowiem z ubóstwem i brakiem higieny. Często występuje na dłoniach, powodując nieestetyczne zmiany skórne i strupki spowodowane drapaniem. W związku z wysoką zaraźliwością znacznie ogranicza kontakty międzyludzkie, co ma negatywny wpływ nie tylko na nasz komfort i samopoczucie, ale bardzo często także uniemożliwia wykonywanie pracy zawodowej. Na szczęście w większości przypadków nie jest to choroba groźna dla zdrowia i życia. Przy zachowaniu rygoru higienicznego stosunkowo łatwo i szybko można ją wyleczyć. W przypadku osób zdrowych z wysoką odpornością terapia potrwa kilka dni. U osób starszych lub z chorobami immunologicznymi może się ona przedłużyć do kilku tygodni.

W wielu przypadkach choroba nie wymaga leczenia szpitalnego. Świerzb można wyleczyć dzięki prawidłowej higienie i zastosowaniu odpowiednich środków. Zastosowanie w leczeniu choroby znajdują substancje stosowane na skórę, zawierające w swym składzie permetrynę, benzoesan benzylu oraz maść siarkowa.

Pamiętaj, że świerzb jest bardzo zakaźny i dotyczy wszystkich domowników. W trakcie trwania objawów powinieneś więc unikać kontaktów z innymi ludźmi. Po wyleczeniu wszelkie rzeczy, które używałeś podczas choroby, np. ręczniki i pościel, dokładnie wygotuj lub zamknij w szczelnym pojemniku na 4–5 dni.

Świerzbowiec nie lubi ciepłej wody i mydła, więc aby zminimalizować ryzyko choroby, często myj ręce. Zadbaj też o zdrowy tryb życia. Im lepszą mamy odporność, tym mniej atrakcyjni jesteśmy dla pasożyta.

Źródła
  1. A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapało, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
  2. A. Gruchała, K.A. Galica, A. Zalewska-Janowska, A. Lesiak, Świerzb – problem medyczny i społeczny, „Dermatologia Estetyczna” 2020, nr 22.
  3. R.J. Nowicki, S. Majewski, Dermatologia i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
  4. W. Starry, R. Paus, W. Burgdorf, Dermatologia, tłum. W. Placek, Czelej, Lublin 2009.
  5. A. Zejfer, Kompleksowa terapia problemów skórnych: podejście interdyscyplinarne, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
  6. J. Bogaczewicz i wsp., Aspekt psychologiczny w leczeniu chorób skóry, „Dermatologia Kliniczna” 2007.
  7. Z. Dziubek, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2010.
  8. G. Małachow, Życie bez pasożytów, Oficyna Wydawnicza ABA, Warszawa 2005.
  9. M. Kuchciak-Brancewicz, Dermatologia okresu niemowlęcego. Choroby najczęstsze i wybrane, Medipage, Warszawa 2021.
  10. A. Reich, M. Heising, J. Szczęch, Dermatozy ciężarnych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2018.
Author Agata Muchowska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jakie-sa-domowe-sposoby-na-owsiki
Zdrowie
1 min.
Jakie są domowe sposoby na owsiki?
31.10.2021
gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
oklady-na-goraczke-jak-robic-gdzie-przykladac
Zdrowie
1 min.
Okłady na gorączkę i inne sposoby na zbijanie za wysokiej temperatury ciała
30.05.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.