Szczepienie w 6. roku życia – co obejmuje?

Na jakie choroby przeprowadza się szczepienie w 6. roku życia?

Jak wygląda szczepienie w 6. roku życia? Według Programu Szczepień Ochronnych na 2023 rok po 5. urodzinach dziecka należy podać obowiązkowo dawki przypominające 3 szczepień ochronnych: przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (szczepienie skojarzone, czyli przeciwko kilku różnym chorobom jednocześnie), przeciwko odrze, śwince i różyczce (szczepienie skojarzone) oraz przeciwko polio.

Szczepienie może wywoływać pewien stres u dziecka (związany z wkłuciem) i tym samym u Ciebie jako rodzica. Dlatego możesz się zastanawiać, ile wkłuć obejmie szczepienie w 6. roku życia. O ile według podstawowego programu szczepień przewidywane jest podanie 3 wkłuć, pamiętaj, że część dzieci otrzymuje szczepienia skojarzone (refundowane lub odpłatne) i u nich liczba wkłuć jest mniejsza.

To, jak wygląda szczepienie w 6. roku życia zależy też od tego, jak przebiegały szczepienia ochronne u dziecka w przeszłości – w przypadku zmodyfikowanego planu szczepień lub opóźnień w realizacji podstawowego programu konieczne może być podanie także innych preparatów – jest to jednak kwestia indywidualna dla każdego dziecka.

Dowiedz się także, jak działa szczepionka.

Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi

Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi ma na celu zapobieganie zachorowaniu i ciężkiemu przebiegowi:

• błonicy – chorobie wywoływanej przez bakterię Corynebacterium diphtheriae. Do zakażenia nią dochodzi najczęściej drogą kropelkową. Typowe dla błonicy powiększenie węzłów chłonnych oraz naloty w drogach oddechowych mogą prowadzić do duszności i niewydolności oddechowej, a nawet do zgonu;

• tężca – za jego wystąpienie odpowiada bakteria Clostridium tetani, wydzielająca neurotoksyny. W przebiegu tężca dochodzi do skurczu mięśni, w tym mięśni oddechowych;

• krztuśca – wywoływany przez bakterie Bordetella pertussis krztusiec przebiega z charakterystycznym obrazem klinicznym, obejmującym silne napady kaszlu kończące się odgłosem „piania”.

Szczepienie eksperci zalecają również innym grupom pacjentów, w szczególności kobietom między 27. a 36. tygodniem ciąży.

Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce

Szczepienie MMR w 6. roku życia, czyli tzw. szczepionka odra, świnka, różyczka, jest żywą, atenuowaną (osłabioną) szczepionką, mającą na celu wytworzenie odporności przeciwko powszechnie występującym chorobom zakaźnym – odrze, śwince i różyczce – zaliczanym również do tzw. chorób wieku dziecięcego. To szczepienie eksperci zalecają także osobom nieuodpornionym, w szczególności kobietom przed planowaną ciążą – dzięki temu spada ryzyko wystąpienia u dziecka zespołu różyczki wrodzonej, wiążącego się z ciężkimi wadami u płodu.

Szczepienie przeciwko polio w 6. roku życia

Szczepionka przeciwko polio została opracowana w 1955 roku i przyczyniła się ona do zmniejszenia zapadalności na chorobę Heinego-Medina, wywoływaną przez wirusa polio, prowadzącą u części chorych do porażenia kończyn, a nawet przepony (mięśnia odpowiadającego za proces oddychania). Do dziś nie wynaleziono skutecznego leku na polio, dlatego tak duże znaczenie mają profilaktyka i powszechne szczepienia ochronne od najmłodszych lat.

Możliwe działania niepożądane szczepień w 6. roku życia

Szczepienia dzieci bywają źródłem niepokoju u rodziców, niezależnie, czy mamy do czynienia ze szczepieniem noworodka, czy z planowanym podaniem szczepionki przedszkolakowi. Czy szczepienie w 6. roku życia ma skutki uboczne? Jakie mogą być powikłania po szczepionce w 6. roku życia? Te pytania często spędzają sen z powiek rodzicom, a odpowiedź na nie otrzymasz podczas konsultacji z lekarzem rodzinnym lub pediatrą, odpowiadającym za szczepienia ochronne Twojego malucha. Podpowiadamy, jakie najczęstsze działania niepożądane mogą towarzyszyć poszczególnym obowiązkowym szczepieniom ochronnym w 6. roku życia:

• po szczepieniu przeciwko odrze, śwince i różyczce najczęściej pojawiają się: gorączka, ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu podania, zakażenie górnych dróg oddechowych, wysypka; rzadziej obserwuje się: zapalenie spojówek, oskrzeli, kaszel, jadłowstręt, nerwowość, bezsenność, biegunkę, wymioty czy reakcje alergiczne;

• po szczepieniu przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi najczęściej występują: zaczerwienienie, ból i obrzęk w miejscu wkłucia, drażliwość, senność, ból i zawroty głowy, gorączka; rzadziej: utrata apetytu, jadłowstręt, zapalenie górnych dróg oddechowych, ból mięśni i stawów, biegunka, wymioty;

• po szczepieniu przeciwko polio najczęściej obserwuje się ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wkłucia.

Obawa przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi u dziecka jest naturalna, ale pamiętaj, że występują one dość rzadko, zwykle mają łagodny charakter i szybko ustępują. Pamiętaj też, że znacznie większe jest ryzyko ciężkiego przebiegu chorób zakaźnych, przed którymi szczepienia mają zapewnić ochronę. 

Dowiedz się także, dlaczego warto rozważyć szczepienie na ospę wietrzną.