Na czym polega Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach i kto może z niej skorzystać?

Czym jest Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach?

Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (TSR) to nurt psychoterapeutyczny, który powstał w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych i z roku na rok cieszy się coraz większym uznaniem. Swój sukces zawdzięcza przede wszystkim odwrotnym niż w przypadku pozostałych metod psychoterapii podejściem do pacjenta, a właściwie – klienta.

W TSR klient jest aktywną stroną relacji terapeutycznej. To on ma nazwać swoje problemy, określić potrzeby i wyznaczyć cele terapii. To on także ma kompetencje, by uporać się ze swoimi trudnościami. Terapeuta ma jedynie dostarczyć mu narzędzi, dzięki którym będzie mógł wprowadzić pożądane zmiany w swoim życiu.

U podstaw większości nurtów terapeutycznych leży przekonanie, że warunkiem zdrowia psychicznego jest uświadomienie sobie i rozwiązanie swoich wewnętrznych konfliktów. I pod tym względem TSR jest wyjątkowa – skupia się wyłącznie na teraźniejszości i przyszłości, nie analizując przyczyn problemów.

Dla kogo przeznaczona jest psychoterapia TSR?

Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach skierowana jest do wszystkich osób, które odczuwają potrzebę zmiany swojego funkcjonowania w obliczu osobistych problemów czy trudności w relacjach społecznych. Metody TSR pomocne są także w leczeniu zaburzeń psychicznych i pokonywaniu kryzysów emocjonalnych.

Z terapii TSR możesz skorzystać m.in. wówczas, gdy:

• chcesz wzmocnić poczucie własnej wartości;

• doświadczasz trudności w relacjach interpersonalnych;

• doskwierają ci konflikty z partnerem, rodziną czy pracodawcą;

• trudności przysparza ci wychowanie dzieci;

• cierpisz na depresję lub zaburzenia lękowe;

• chorujesz na anoreksję lub bulimię;

• przeżywasz żałobę, rozwód czy utratę pracy;

• zmagasz się z uzależnieniem lub współuzależnieniem;

• jesteś ofiarą lub sprawcą przemocy.

W każdej z powyższych sytuacji TSR ma służyć wypracowaniu możliwie najszybszego i najbardziej efektywnego rozwiązania twojego problemu.

Założenia Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach

Idee TSR można sprowadzić do trzech kluczowych zasad:

• Jeśli coś działa, rób to częściej.
  Powtarzaj zachowania, które okazały się skuteczne w minimalizowaniu czy rozwiązywaniu twoich problemów.

• Jeśli coś nie działa, nie rób tego więcej. Rób coś innego.
  Porzuć działania, które nie przynoszą pożądanych skutków. Szukaj alternatywnych sposobów na pokonanie trudności.

• Jeśli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj tego.
  Nie komplikuj problemów. Zawsze zaczynaj działanie od najprostszych rozwiązań.

TSR służy odkryciu tych spośród twoich zasobów, które mogą być pomocne w rozwiązaniu określonego problemu. Praca terapeutyczna skoncentrowana będzie na twoich mocnych stronach, a nie na porażkach czy zaburzeniach. Punktem wyjścia terapii stanie się określenie twoich potrzeb i celów, do których chcesz zmierzać.

W TSR pomija się diagnozę problemu na rzecz opracowania jego optymalnego rozwiązania. Rozważanie przyczyn trudności jest zbędne. Do twoich minionych przeżyć terapeuta wracać będzie tylko po to, by przeanalizować, w jaki sposób radziłeś sobie z określonymi sytuacjami, nim stały się problemem. Ta wiedza rzuci światło na możliwości, które warto wykorzystać w czasie teraźniejszym.

Terapeuta TSR nie występuje w roli eksperta. Nie wyznacza celów terapii i nie udziela wskazówek, jak je osiągnąć. Musi poznać i zrozumieć twoją perspektywę, ponieważ to ty zdecydujesz, które problemy mają zostać rozwiązane. W twoich rękach także znajdują się zasoby niezbędne do pokonania trudności. Terapeuta ma dopomóc ci w odkryciu twoich predyspozycji i strategii działania, które najlepiej posłużą realizacji wytyczonych celów.

Metody Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach

Terapia TSR może mieć charakter indywidualnych spotkań opartych na rozmowie z terapeutą. Rozwiązań poszukiwać można także poprzez pracę grupową albo w terapii par.

Nie istnieje jeden schemat pracy w TSR. Zgodnie z jej założeniami każdy problem wymaga indywidualnego podejścia, a co więcej – każdy można rozwiązać na wiele sposobów. Dlatego wspólnie z terapeutą będziecie przyglądać się twoim trudnościom z różnych perspektyw. To pomoże wam odkryć najlepszą strategię działania. W jej wypracowaniu pomocne będą takie metody, jak:

• ocena natężenia problemów, np. w skali od 1 do 10,

• przeformułowanie negatywnych sądów na pozytywne,

• wizualizacja przyszłości, w której twój problem nie będzie istniał.

W ujęciu TSR do realizacji założonych celów dochodzi się metodą małych kroków. Plan działania obejmie zatem stopniowe zmiany, z których każda będzie celem sama w sobie. Nie oznacza to jednak, że masz spodziewać się długotrwałej terapii. TSR zamyka się zwykle w kilku, kilkunastu spotkaniach, w czasie których wypracujesz metody samodzielnego radzenia sobie ze swoimi problemami w przyszłości.

1. J. Milner, P. O'Byrne, Poradnictwo krótkoterminowe: Narracje i rozwiązania, tł. M. Trojański, Zysk i S-ka, Poznań 2007.
2. J. Kienhuis, T. Świtek (red.), Klient ekspertem. Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach i jego zastosowanie w Polsce, Instytut Socjologii UJ, Kraków 2007.