Przepuklina brzuszna – przyczyny, objawy, leczenie

Przepuklina brzuszna – co to takiego? Jakie są rodzaje?

Przepuklina to stan chorobowy, w którym dochodzi do przesunięcia narządu w niewłaściwe dla niego miejsce. Jej charakterystycznym objawem są nienaturalne uwypuklenia, które na pierwszy rzut oka mogą przypominać guzy. Jeden z najczęściej występujących rodzajów tej dolegliwości to przepuklina brzuszna. Dotyczy ona ściany brzucha, do której – poprzez zmniejszony opór będący skutkiem wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej – przemieszczają się całe narządy lub ich fragmenty. Mogą być to np.: żołądek, śledziona, pęcherz moczowy lub fragmenty jelit. Wybrzuszenia powstają najczęściej w ubytkach mięśniowych lub powięziowych, których wspólnym mianownikiem jest obniżona oporność.

Ze względu na umiejscowienie przepukliny brzusznej wyróżnia się kilka jej rodzajów:

• przepuklina udowa;

• przepuklina pachwinowa;

• przepuklina pępkowa;

• przepuklina kresy białej;

• przepuklina Spiegla, umiejscowiona w okolicy brzegu mięśnia prostego brzucha.

Pamiętaj, że przepuklina może rozwinąć się też w bliźnie pooperacyjnej, dlatego tak ważne jest stosowanie się do zaleceń lekarza i stopniowe wracanie do aktywności fizycznej. 

Przepuklina brzuszna – jakie są jej przyczyny?

Przepuklina brzuszna to skutek podniesionego ciśnienia w jamie brzusznej. Trzeba jednak zapytać o główną przyczynę tego patologicznego stanu. Dolegliwość może mieć charakter wrodzony, czyli wynikać z nieprawidłowej budowy włókien kolagenowych, które odpowiadają za oporność ścian brzucha. Znacznie częściej mówi się jednak o tym, że przepuklina brzuszna to zmiana nabyta. Nadmiernemu wzrostowi ciśnienia sprzyjają m.in.: przewlekłe zaparcia, otyłość, choroby układu oddechowego, które objawiają się długotrwałym kaszlem, przerost gruczołu krokowego i choroby jelita grubego. Na przepuklinę brzuszną narażeni są również: przyszłe mamy, osoby po zabiegach operacyjnych, palacze oraz pracownicy fizyczni, którzy na co dzień dźwigają wielokilogramowe ciężary.

Objawy przepukliny brzusznej

Najbardziej charakterystycznymi symptomami rozwijającej się przepukliny brzusznej są nietypowe, elastyczne wybrzuszenia w obrębie jamy brzusznej i jej okolic. Do jego uwypuklenia dochodzi podczas wysiłku fizycznego, w trakcie kaszlu czy oddawania stolca. Oprócz tego pojawiają się niecharakterystyczne objawy, które łatwo pomylić z innymi przypadłościami. Wśród nich są:

• wzdęcia;

• nudności;

• wymioty;

• zgaga;

• problemy z wypróżnianiem się;

• trudności w oddawaniu gazów.

Chorzy wspominają również o bólu, który przypomina dolegliwości towarzyszące chorobie wrzodowej. Aby mieć pewność co do charakteru dolegliwości, potrzebna jest diagnostyka. Lekarze rozpoznają przepuklinę brzuszną na podstawie standardowego badania palpacyjnego (z wykorzystaniem palców, dotykowego) w pozycji stojącej i leżącej. Zazwyczaj to wystarczy, aby zdiagnozować problem, jednak w celu uzupełnienia diagnozy można skorzystać z metod obrazowych, w tym z USG i tomografii komputerowej. 

Jak wygląda leczenie przepukliny brzusznej?

Jeśli podejrzewasz, że możesz cierpieć na przepuklinę, w pierwszej kolejności udaj się do lekarza pierwszego kontaktu (internisty lub lekarza rodzinnego), który wykona podstawowe badanie kliniczne i – w razie potrzeby – skieruje Cię do specjalisty. Leczeniem tego schorzenia zajmuje się chirurg, a jedyną skuteczną metodą, aby pozbyć się problemu, jest operacja. Dostępne są 2 rodzaje zabiegów:

• tradycyjna operacja, podczas której chirurg dokładnie opracowuje zmianę, a następnie zszywa jej brzegi. Jeśli okaże się to konieczne, może też wprowadzić specjalną siatkę syntetyczną, która pomaga w zamknięciu powstałego w ścianie brzucha ubytku;

• laparoskopia – to częściej wykorzystywana i znacznie mniej inwazyjna metoda niż tradycyjna operacja. Podczas zabiegu powstaje kilka małych nacięć, przez które wprowadza się laparoskop. Tutaj także zakłada się syntetyczną siatkę, aby zapobiec nawrotom problemu. W razie komplikacji lekarz może podjąć decyzję o przeprowadzeniu klasycznej operacji. 

Jak zapobiegać powstawaniu przepukliny brzusznej?

Przepuklina brzuszna nabyta to dolegliwość, której możesz zapobiegać. W tym celu staraj się prowadzić zdrowy tryb życia, tj. utrzymuj prawidłową masę ciała, nie sięgaj po papierosy i unikaj wysiłku, który przekracza Twoje możliwości fizyczne. Jeśli w ostatnim czasie miałeś operację któregoś z narządów jamy brzusznej, stosuj się do zaleceń lekarza – powoli wracaj do aktywności fizycznej i skorzystaj z pomocy fizjoterapeuty, który pokaże Ci, jak mobilizować bliznę i jakie ćwiczenia są dla ciebie bezpieczne.

Przepuklina brzuszna u dziecka – jak postępować?

Przepuklina u dzieci objawia się podobnie jak u osób dorosłych. Do jej najbardziej charakterystycznych symptomów należy nienaturalne uwypuklenie powłok brzusznych, które mogą mieć postać twardego, bolesnego guza. Skóra w okolicach zmiany pozostaje zaczerwieniona, a maluch jest wtedy marudny i płaczliwy. W przypadku podejrzenia tej choroby należy jak najszybciej udać się do pediatry, który postawi diagnozę i da skierowanie na niezbędne badania.