Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Przepuklina pępkowa – dlaczego powstaje i jak przebiega leczenie?

Emilia Kruszewskalek. Agnieszka Żędzian13.06.2023Aktualizacja: 13.06.2023

Przepuklina pępkowa to przemieszczenie elementów jamy brzusznej poza jej obręb. Powstaje w wyniku pęknięcia powłoki mięśnia brzucha, przez którego otwór zaczyna wystawać jelito. Przepuklina widoczna jest w formie miękkiego guza. Schorzenie wymaga leczenia. U niemowląt może zniknąć samoistnie.


jak-rozpoznac-przepukline-pepkowa
Pixabay.com

Polecane

co-najlepiej-jesc-na-uchylki-jelita-grubego
Zdrowie
1 min.
Co najlepiej jeść na uchyłki jelita grubego?
24.01.2022
soda-na-zgage-jak-ja-stosowac-jakie-sa-proporcje
Zdrowie
1 min.
Soda na zgagę - jak ją stosować? Jakie są proporcje?
21.01.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
goraca-kapiel-na-przeziebienie-najlepsze-rozwiazanie
Zdrowie
1 min.
Czy gorąca kąpiel pomaga na przeziębienie?
02.06.2022
Spis treści
  1. Przepuklina pępkowa – co to jest?
  2. Przyczyny przepukliny pępkowej
  3. Jak rozpoznać przepuklinę pępkową?
  4. Przepuklina pępkowa u niemowląt 
  5. Do jakiego lekarza zgłosić się z przepukliną pępkową? 
  6. Leczenie przepukliny pępkowej
  7. Profilaktyka przepukliny pępkowej

Przepuklina pępkowa – co to jest?

Przepuklina pępkowa jest rodzajem przepukliny brzusznej, czyli schorzenia, w wyniku którego dochodzi do przemieszczenia się elementów jamy brzusznej poza jej obręb. Ze względu na pochodzenie przepuklina pępkowa może mieć charakter nabyty lub wrodzony. Pierwszy typ powstaje po urodzeniu, w okresie dzieciństwa lub dorosłości. Drugi typ przepukliny tworzy się w życiu płodowym i jest diagnozowany od razu po urodzeniu. Przepuklina wrodzona najczęściej występuje u wcześniaków. Przepuklina pępkowa może być mylona z przepukliną kresy białej, która umiejscawia się również w okolicy pępka, jednak powyżej jego wysokości i poniżej mostka. 

Przyczyny przepukliny pępkowej

Przyczyny nabytej przepukliny pępkowej są złożone. Do pęknięcia powłoki mięśnia brzucha i powstania otworu dochodzi na skutek działania czynników, które często zwiększają ciśnienie wewnątrzbrzuszne. Należą do nich m.in.: otyłość, urazy, ciężka praca fizyczna, ciężkie treningi z dużym obciążeniem, choroby dróg oddechowych, poród naturalny, przewlekłe zaparcia, przerost stercza, zabiegi laparoskopowe, trudności z oddawaniem moczu, przewlekły kaszel. W grupie ryzyka znajdują się również ciężarne w III trymestrze ciąży. W ostatniej fazie ciąży dochodzi do dużego wzrostu ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej i jednocześnie osłabienia powłok brzusznych, które ulegają nadmiernemu rozciągnięciu. Znaczenie ma również działanie hormonów, a w szczególności relaksyny, która produkowana w nadmiarze, rozluźnia i tym samym osłabia więzadła brzucha. Wpływ na pojawienie się przepukliny ciężarnej ma także jej waga (problem częściej dotyka kobiety z nadwagą i otyłością), a także przewlekłe choroby. Jako przyczynę przepukliny pępkowej wskazuje się ponadto na genetyczne uwarunkowania produkcji niedojrzałego kolagenu, co prowadzi do patologii w budowie mięśni i powięzi.

Jak rozpoznać przepuklinę pępkową?

Objawem przepukliny pępkowej jest niewielkie uwypuklenie w okolicy pępka. Wybrzuszenie jest miękkie w dotyku i daje się wcisnąć do jamy brzusznej. Guzek jest bezbolesny, a łagodna postać przepukliny nie powoduje żadnych objawów. Dyskomfort jest natomiast odczuwalny w przypadku dużej przepukliny, która może powodować uczucie kłucia szczególnie podczas kichania, kaszlu, zaparcia, przejedzenia, podnoszenia ciężkich przedmiotów.

Poważną sytuacją jest stan, w którym dochodzi do uwięźnięcia przepukliny. Wówczas chory doświadcza intensywnych wzdęć i zatrzymywania gazów, co może wzmagać silne bóle brzucha. Przepuklina, która uwięzła, jest twardsza w dotyku i nie da się odprowadzić do jamy brzusznej. U małych dzieci schorzenie może być przyczyną rozdrażnienia, płaczliwości, częstych nudności. Uwięźnięcie przepukliny jest stanem podwyższonego ryzyka, które grozi martwicą i zaburzeniami ukrwienia jelita. 

Przepuklina pępkowa u niemowląt 

Przepuklina pępkowa często dotyczy wcześniaków. Schorzenie powstaje w wyniku niedojrzałości mięśni brzucha. Zmiana jest niewielka i często niewidoczna w stanie spokoju malucha. Uwypuklenie ujawnia się podczas spinania mięśni brzucha, np. podczas płaczu lub wypróżniania. Przepuklina u dzieci nie jest groźna, a przypadłość najczęściej mija samoistnie. Nie oznacza to jednak, że nie wymaga konsultacji lekarskiej i obserwacji. W przypadku pojawienia się zmiany, konieczna jest ocena, czy nie doszło do uwięźnięcia przepukliny. Szczególnie niepokojące jest wystąpienie objawów towarzyszących w postaci: wymiotów, zatrzymywania gazów, dużych wzdęć, gorączki. 

Zanikanie przepukliny pępkowej u dzieci można wspierać poprzez ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha. W tym celu malucha należy układać w pozycji leżącej na brzuszku. Zmiana powinna zniknąć w ciągu 2 lat. Jeśli tak się nie stanie, lekarz może podjąć decyzję o zabiegu. 

Do jakiego lekarza zgłosić się z przepukliną pępkową? 

W przypadku wystąpienia przepukliny pępkowej zgłoś się do lekarza rodzinnego, pediatry lub internisty. Aby postawić diagnozę, lekarz przeprowadzi z Tobą wywiad, zbada Cię dotykowo i wykona USG jamy brzusznej. Badanie to pozwala ocenić wielkość przepukliny i jej zawartość. W razie potwierdzenia przepukliny pępkowej lekarz wystawi skierowanie do chirurga w celu omówienia dalszych kroków diagnostyki i leczenia. Szczegółowa diagnostyka przedoperacyjna zawiera badania laboratoryjne krwi i moczu, EKG, tomografię komputerową jamy brzusznej. 

Leczenie przepukliny pępkowej

Przepuklina jest dolegliwością, która nie jest groźna, pod warunkiem, że nie zostanie zbagatelizowana. Leczenie przepukliny pępkowej zależy od jej typu. Zmiany u niemowląt często ustępują samoistnie i nie wymagają interwencji lekarza, a jedynie obserwacji. W każdym innym wypadku leczenie jest wskazane, a uwięźnięcie przepukliny konieczne i pilne. Jeśli do powstania przepukliny doszło w przebiegu ciąży, zabieg odkładany jest na termin po porodzie. Warto wiedzieć, że przepuklina jest schorzeniem, które u pacjentów dorosłych nie cofa się samoistnie, a jedyną skuteczną metodą leczenia jest zabieg chirurgiczny, polegający na wciśnięciu do jamy brzusznej przemieszczonego elementu, np. jelita, a następnie zszyciu ubytku w powłokach mięśni. Dodatkowo stosowane są tzw. siatki przepuklinowe, które stanowią wzmocnienie jamy brzusznej i zapobiegają ponownemu powstawaniu ubytków. W zależności od wielkości przepukliny i ewentualnego uwięźnięcia lekarz podejmuje decyzję o metodzie operacji. Łagodne przypadki kwalifikują się do zabiegu laparoskopowego, natomiast rozległe przepukliny wymagają klasycznej operacji. Zabieg jest prosty, a ryzyko odnowienia przepukliny niewielkie. Czas rekonwalescencji pacjenta trwa do 3 tygodni, a całkowity powrót do zdrowia do 6 tygodni. W tym czasie należy unikać podnoszenia ciężkich rzeczy, powstrzymać się od treningów i obciążających aktywności. 

Profilaktyka przepukliny pępkowej

Przepuklina pępkowa najczęściej powstaje jako skutek niehigienicznego trybu życia i bagatelizowania wielu dolegliwości, np. przewlekłych zaparć. Dlatego, aby uchronić się przed powstaniem przepukliny, pamiętaj o unikaniu czynników ryzyka. Kluczowe jest utrzymanie prawidłowej masy ciała i wzmacnianie mięśni ściany brzucha. W przypadku występowania zaparć należy zmodyfikować dietę i wzbogacić ją o błonnik. Substancja ta jest kluczowa do regulowania pracy przewodu pokarmowego, procesów wypróżniania i zapobiegania zalegania treści pokarmowej w jelitach. Należy pamiętać również o wypijaniu odpowiedniej ilości wody, około 2,5 litra dziennie, która pozytywnie wpływa na perystaltykę jelit. Osoby trenujące z dużym obciążeniem powinny zadbać o dostosowywanie obciążeń do swoich możliwości i sukcesywne zwiększanie ciężarów, pamiętając o wzmacnianiu mięśni brzucha.

Źródła
  1. M. Skalski i in., Laparoskopowe leczenie przepuklin brzusznych sposobem IPOM – doniesienie wstępne, „Wideochirurgia i inne techniki małoinwazyjne”, 2006, 2, s. 47–53.
  2. A. Smereczyński, A. Deręgowska, Przepukliny powłok brzusznych w ultrasonografii. Część 2. Przepukliny przedniej i bocznej ściany brzucha, „Ultrasonografia”, 2006, 25, s. 44–49.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

jakie-sa-domowe-sposoby-na-owsiki
Zdrowie
1 min.
Jakie są domowe sposoby na owsiki?
31.10.2021
Zielona bakteria na paznokciu
Zdrowie
1 min.
Zielona bakteria na paznokciu - leczenie domowe
31.10.2021
jak-odgrzybic-organizm-domowymi-sposobami
Zdrowie
2 min.
Jak odgrzybić organizm domowymi sposobami?
24.01.2022
oklady-na-goraczke-jak-robic-gdzie-przykladac
Zdrowie
1 min.
Okłady na gorączkę i inne sposoby na zbijanie za wysokiej temperatury ciała
30.05.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
skurcze-palcow-u-nog-jakie-sa-przyczyny-co-zrobic
Zdrowie
1 min.
Skurcze palców u nóg - jakie są przyczyny? Co zrobić?
29.10.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.