Rumień noworodkowy – niegroźna, łagodna dermatoza dojrzewającej skóry noworodka

Czym jest rumień noworodkowy i co go powoduje?

Noworodek urodzony w terminie ma skórę, której powierzchnia rogowa składa się z 10–20 warstw, podobnie jak to ma miejsce u osoby dorosłej. Warstwy te są jednak znacznie cieńsze. Ponadto pH skóry w pierwszych dniach życia dziecka ma odczyn lekko kwaśny (około 6,4). Tzw. kwaśny płaszcz pełniący funkcję ochronną wykształca się dopiero po kilku dobach, nadając skórze bardziej kwaśny odczyn o pH 5,4–5,9.

Skóra noworodka jest wciąż w fazie rozwoju, a przez to nie może pełnić swoich funkcji w pełni dojrzale. Bariera naskórkowa jest mniej szczelna, gruczoły łojowe i potowe nie są w pełni rozwinięte, a termoregulacja nie jest efektywna. Taka skóra jest znacznie bardziej podatna na niekorzystny wpływ czynników zewnętrznych, takich jak: promieniowanie słoneczne, wysoka i niska temperatura czy zanieczyszczenia powietrza.

Rumień noworodkowy (a właściwie toksyczny rumień noworodkowy) jest specyficznym rodzajem rumienia alergicznego, który stwierdza się u około 70 proc dzieci. Stanowi odpowiedź organizmu na drażniące działanie czynników znajdujących się w otoczeniu, np. na wpływ promieniowania słonecznego. Nie wymaga jednak leczenia – ma charakter przemijający i należy do grupy typowych reakcji skórnych dziecka nowo narodzonego. Do grupy tej należą również m.in.: marmurkowatość skóry czy trądzik noworodkowy.

Rumień noworodkowy – objawy

U około 15–20 proc. dzieci z noworodkowym rumieniem toksycznym zaobserwowano, że zmiany w postaci rumienia na twarzy, kończynach czy tułowiu powiązane są z eozynofilią krwi obwodowej. Mowa o zwiększeniu liczby eozynofili (rodzaj leukocytów) we krwi, co jest charakterystyczne dla alergii i stanów zapalnych.

Rumień pojawia się wyłącznie na skórze (nie występuje na błonach śluzowych), wyjąwszy powierzchnię dłoniową rąk i podeszwową stóp. Ma postać zaczerwienionych plan, którym  mogą towarzyszyć krostki i grudki, a niekiedy wysypka przypominająca pokrzywkę. Przy rumieniu noworodkowym lekarze nie odnotowują żadnych innych zmian, które byłyby dla dziecka źródłem dyskomfortu. Zaczerwienie nie wywołuje bólu, nie piecze ani też nie swędzi.

Rumień noworodkowy – ile trwa?

Rumień noworodkowy pojawia się w pierwszym tygodniu po przyjściu dziecka na świat. Najczęściej rozwija się w ciągu 48 godzin od porodu. Ustępuje samoistnie do tygodnia. W tym czasie warto pamiętać o właściwej pielęgnacji delikatnej skóry dziecka.

Rumień noworodkowy – jak można go leczyć?

Leczenie powstających zaczerwienień jest zbędne. Zmiany skórne nie pozostawiają blizn czy przebarwień. Lekarze po rozpoznaniu tej łagodnej dermatozy nie zalecają stosowania ani środków ogólnych, ani miejscowych. Po wystąpieniu wysypki skontaktuj się z pediatrą. Pozwoli to wyeliminować inne możliwe nieprawidłowości, jak choćby: rumień wielopostaciowy, rumień zakaźny czy rumień alergiczny o innym podłożu.

Ważna jest właściwa pielęgnacja delikatnej skóry. Czym smarować rumień noworodkowy? Przede wszystkim sięgaj po kremy i balsamy przeznaczone do pielęgnacji dziecka od pierwszych dni życia. Niewłaściwie dobrane kosmetyki mogą bowiem zaburzyć funkcjonowanie warstwy hydrolipidowej i w konsekwencji doprowadzić do uszkodzenia naskórka.

Możesz również po konsultacji z pediatrą kąpać dziecko w wodzie z nadmanganianem potasu. Związek ten ma właściwości odkażające, dlatego jest często wykorzystywany w pielęgnacji skóry małych dzieci. Pamiętaj jednak, by sporządzić roztwór zgodnie z zaleceniami, aby kąpiel przyniosła dziecku korzyści.

Warto kąpać dziecko w krochmalu. Wystarczy rozprowadzić dwie łyżki mąki ziemniaczanej w pół litrze wody i dodać roztwór do kąpieli. Taki dodatek wspiera organizm w redukcji zmian skórnych, a także wspomaga funkcjonowanie warstwy ochronnej skóry.

Wybierając gotowe kosmetyki do kąpieli, sięgaj po mydła i płyny przeznaczone do pielęgnacji delikatnej skóry dziecka od pierwszych dni życia. Zawarte w produktach dla dorosłych konserwanty i substancje zapachowe mogą działać drażniąco, powodować rumienie na nogach, rękach czy tułowiu, które mają charakter alergiczny i tym samym stanowią dla noworodka źródło dyskomfortu.