Jak wygląda skręcona kostka? Co robić, gdy dojdzie do urazu?

Skręcona kostka

Kostka jest potocznym określeniem na staw skokowy. Jest to struktura, która stanowi połączenie kości goleni ze stępem. Dzięki niej możliwe jest poruszanie stopą (zginanie i prostowanie). W skład stawu skokowego wchodzi torebka stawowa, która przytrzymuje kości. Obecne są w nim także więzadła, których rolą jest wzmacnianie i stabilizowanie.

Skręcona kostka jest urazem polegającym na powstaniu ruchu, który przekracza prawidłowy zakres stawu. Zwykle jest to nadmierne nawrócenie lub odwrócenie stopy. Po jego ustaniu struktury stawowe wracają na prawidłowe miejsce. Są jednak uszkodzone, rozciągnięte lub rozerwane. Dotyczy do głównie torebki stawowej lub więzadeł (najczęściej w miejscu, w którym przyczepiają się one do kości). Nie u wszystkich osób skręcona kostka to taki sam uraz. Wyróżnia się aż 4 jego stopnie:

• stopień I - rozwłóknienie torebki i naciągnięcie więzadeł,

• stopień II - rozdarcie torebki stawowej,

• stopień III - podobnie jak w stopniu II plus rozdarcie więzadeł,

• stopień IV - oderwanie więzadła i fragmentu kości.

Do skręcenia kostki dochodzi, gdy stopa zostanie nieprawidłowo ustawiona na podłożu. Bardzo często zdarza się to przy uprawianiu różnego rodzaju sportów. Pamiętaj jednak, że jesteś na to narażony także podczas chodzenia - zwłaszcza gdy nosisz nieodpowiednio dopasowane obuwie lub buty na wysokim obcasie. Uraz może być także efektem upadku.

Jakie są objawy skręcenia kostki?

Aby móc podejrzewać tego typu uraz, powinieneś wiedzieć, jak wygląda skręcona kostka. Przede wszystkim zarys stawu jest zniekształcony. Kończyna znajduje się w przymusowym ustawieniu. Poruszanie nią jest utrudnione lub niemożliwe. Na skórze jest ponadto widoczny krwiak, który pojawia się w efekcie uszkodzenia naczyń krwionośnych. Stopa i kostka są opuchnięte, a skóra nad stawem jest ciepła. Dodatkowy objaw skręcenia kostki to ból, który nasila się podczas dotyku i próby wykonania ruchu nogą.

Skręcona kostka - co robić, gdy dojdzie do urazu?

Powinieneś wiedzieć, co robić przy skręconej kostce, ponieważ jest to uraz, który zdarza się często. Są na niego narażone osoby w każdym wieku. Prawidłowe postępowanie pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań.

Gdy dojdzie do skręcenia kostki, konieczne jest przerwanie wykonywanej czynności. Osoba poszkodowana powinna usiąść lub położyć się. Stopę musisz ustabilizować przy pomocy dostępnych materiałów (np. kawałka deski i chusty medycznej znajdującej się w każdej apteczce samochodowej) i ułożyć ją nieco wyżej od reszty ciała. Jeżeli uraz przytrafił się w domu, możesz zastosować zimny okład na skręconą kostkę. Pamiętaj, że osoba poszkodowana powinna trafić do lekarza. Nie jest konieczne wzywanie karetki (jeżeli poszkodowany jest przytomny i nie ma innych urazów).

Jak wygląda leczenie skręcenia kostki?

Skręcona kostka jest rozpoznawana na podstawie badań obrazowych. Najczęściej wystarczy wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (RTG). Niekiedy jednak lekarz zleca badanie ultrasonograficzne (USG), aby móc bardziej precyzyjnie określić stopień i rozległość uszkodzeń.

Leczenie skręconej kostki polega na unieruchomieniu stawu skokowego. W tym celu stosuje się specjalną ortezę. Konieczne jest także odciążanie uszkodzonej kończyny poprzez stosowanie kul ortopedycznych. Gips na skręconą kostkę zakładany jest rzadko. Powrót do pełnej sprawności wymaga także rehabilitacji. W rozległych urazach przeprowadza się zabieg chirurgiczny.

W celu łagodzenia objawów możesz stosować leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Na opuchnięte stopy przykładaj zimny okład. Wykonasz go samodzielnie (np. z gazy namoczonej w zimnej wodzie). W aptece możesz kupić specjalny żel chłodzący.

Jak długo leczy się skręconą kostkę?

To, jak długo leczy się skręconą kostkę, zależy od stopnia zaawansowania urazu. Powrót do pełnej sprawności zajmuje zwykle kilka tygodni. W przypadku poważniejszych uszkodzeń trwa to zdecydowanie dłużej. Rodzaj terapii i czas jej trwania ustala lekarz na podstawie wyników badań.

Powikłania po skręceniu kostki

Skręcona kostka zawsze wymaga podjęcia odpowiedniego leczenia. W przeciwnym razie pojawia się ryzyko powikłań. Jednym z nich jest przedwczesne zwyrodnienie stawów. Są to nieodwracalne zmiany, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Ponadto staw skokowy może utracić stabilność. W efekcie dochodzi do nawracających skręceń.

1. J. Fibak, Obrażenia stawów - skręcenia i zwichnięcia, „Chirurgia. Repetytorium”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, s. 439.
2. M. Bilewicz, R. Stebel, A. Czerkies, Skręcenie stawu skokowego i następstwa jego leczenia, „PrzypadkiMedyczne.pl” 2012, nr 23, s. 88-92.