Jakie są przyczyny i objawy zaburzeń krzepnięcia krwi?

Czym są zaburzenia krzepnięcia krwi?

Krzepnięcie krwi to niezbędny proces przy przerwaniu ciągłości skóry. Jego zadaniem jest zahamowanie nadmiernej utraty krwi. W momencie uszkodzenia naczynia krwionośnego dochodzi do przekształcenia fibrynogenu w fibrynę będącej rusztowaniem dla płytek krwi. W ten sposób tworzy się skrzep hamujący krwawienie.

Zaburzenia krzepnięcia krwi, inaczej zaburzenia hemostazy, to szereg nieprawidłowości, których skutkiem może być nadmierna krzepliwość lub samoistne krwawienia. Oba te stany wymagają interwencji lekarskiej, ponieważ mogą stanowić zagrożenie zdrowia, a nawet życia pacjenta.

Zaburzenia hemostazy mogą mieć wiele przyczyn. Nadmierne krwawienie i problem z jego zatamowaniem mogą wiązać się ze skazą krwotoczną. Powstanie zakrzepów w naczyniach krwionośnych skutkuje słabszym przepływem krwi, a nierzadko także zatkaniem naczynia krwionośnego. 

Jakie są przyczyny zaburzeń krzepnięcia krwi?

Do zaburzeń krzepnięcia zaliczamy:

• Skazy krwotoczne naczyniowe związane z wadą lub uszkodzeniem naczyń krwionośnych. Są wrodzone lub ujawniają się na skutek zażywania niektórych leków, w przebiegu infekcji bakteryjnych i wirusowych;

• Skazy krwotoczne osoczowe związane z niedoborem lub zaburzeniem funkcji czynników krzepnięcia krwi. Podobnie jak skazy naczyniowe, mogą mieć charakter wrodzony lub nabyty;

• Skazy krwotoczne płytkowe związane z nieprawidłową ilością płytek krwi lub zaburzeniem ich funkcji;

• Nadkrzepliwość krwi, inaczej zwana trombofilią. Jest to skłonność do wzmożonego krzepnięcia krwi. Stan ten bywa przyczyną rozwoju choroby zakrzepowo-zatorowej.

W jaki sposób objawiają się zaburzenia krzepnięcia krwi?

Zaburzenia krzepliwości krwi mogą objawiać się w różnoraki sposób w zależności od rodzaju schorzenia. Skazy krwotoczne charakteryzują się wystąpieniem:

• samoistnych krwawień,

• zmian skórnych przypominających wysypkę,

• siniaków,

• krwawień z dziąseł,

• krwotoków po zabiegach operacyjnych,

• przedłużających się krwawień menstruacyjnych u kobiet,

• krwawień z przewodu pokarmowego, moczowego i płciowego.

Trombofilia z kolei objawia się w postaci incydentów zakrzepowo-zatorowych. Mogą one dotyczyć zarówno układu tętniczego, jak i żylnego. Zakrzepica żył głębokich to groźny stan. W jej przebiegu możesz odczuwać ból łydki, obrzęk podudzia oraz ocieplenie skóry. Niekiedy pojawia się gorączka lub stan podgorączkowy.

Skazy krwotoczne i nadkrzepliwość to stany, jakich nie należy bagatelizować. Jeśli zauważasz u siebie niepokojące objawy, koniecznie zgłoś się na konsultacje do hematologa. Specjalista zleci pakiet niezbędnych badań i określi dokładną przyczynę zaburzeń krzepliwości oraz zaleci odpowiednie leczenie.

W jaki sposób zdiagnozować zaburzenia krzepnięcia krwi?

Objawy sugerujące zaburzenia krzepnięcia krwi wymagają wykonania w pierwszej kolejności podstawowych badań krwi. Są to: morfologia wraz z rozmazem ręcznym oraz badania układu krzepnięcia, czyli koagulogram.

Oceniane parametry w przypadku zaburzeń krzepnięcia krwi to:

• czas protrombinowy (PT),

• czas trombinowy (TT),

• stężenie fibrynogenu,

• czas częściowej tromboplastyny po aktywacji (APTT),

• czas krwawienia,

• czas okluzji,

• badanie stężenia D-dimerów,

• aktywność białka C,

• stężenie wolnego białka S,

• czynnik V Leiden,

• antykoagulant toczniowy.

W niektórych przypadkach konieczne może okazać się rozszerzenie diagnostyki o bardziej specjalistyczne analizy takie jak: 

• badania biochemiczne krwi, 

• badania aktywności i stężenia czynników krzepnięcia, 

• badania genetyczne w kierunku wrodzonych schorzeń krwi, 

• biopsja szpiku,

• badanie w kierunku chorób wirusowych,

• diagnostyka chorób autoimmunologicznych.

Jak wygląda leczenie zaburzeń krzepnięcia krwi?

Leczeniem zaburzeń krzepnięcia i innych chorób krwi zajmuje się specjalista hematologii klinicznej. Diagnostyka przyczyn zaburzeń krzepliwości jest czasochłonna. W celu zastosowania odpowiedniej terapii konieczne jest wykonanie szeregu badań i znalezienie przyczyn nieprawidłowości. W przypadku wrodzonych skaz krwotocznych nie jest możliwe zastosowanie leczenia przyczynowego. Jedyne, co pozostaje, to łagodzić objawy, poprawiając komfort życia chorego.