Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Pneumokokowe zapalenie płuc – przyczyny, objawy i leczenia infekcji

Emilia Kruszewskalek. Wiktor Trela05.07.2023Aktualizacja: 08.02.2024

Pneumokokowe zapalenie płuc to wysoce zaraźliwa infekcja bakteryjna przenoszona drogą kropelkową. Drobnoustroje kolonizują błony śluzowe górnych i dolnych dróg oddechowych. Choroba ma nagły przebieg i charakteryzuje się nasilonymi objawami. Nieleczona grozi rozwojem powikłań, również posocznicy.


pneumokokowe-zapalenie-pluc-jak-je-rozpoznac-i-leczyc
Pixabay.com

Polecane

ugryzienie-biedronki-jak-wyglada-jak-leczyc
Zdrowie
1 min.
Ugryzienie biedronki – jak je rozpoznać? Czy może zagrażać zdrowiu?
02.06.2022
toczen-na-rekach-co-to-za-choroba
Zdrowie
1 min.
Toczeń na rękach – dowiedz się, czym jest ta choroba
10.05.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
skurcze-szyi-jakie-sa-przyczyny-co-robic
Zdrowie
2 min.
Skurcze szyi - jakie są przyczyny? Co robić?
24.01.2022
Spis treści
  1. Czym są pneumokoki? 
  2. Pneumokokowe zapalenie płuc – drogi zakażenia
  3. Czynniki ryzyka zakażeń pneumokokami
  4. Jak długo zaraża chory na pneumokokowe zapalenie płuc? 
  5. Jakie objawy daje pneumokokowe zapalenie płuc?
  6. Pneumokokowe zapalenie płuc w ciąży
  7. Pneumokokowe zapalenie płuc – diagnostyka i leczenie

Czym są pneumokoki? 

Gram-dodatnie bakterie Streptococcus pneumoniae, potocznie nazywane pneumokokami, to groźne i wysoce zakaźne drobnoustroje o powszechnym występowaniu. Przenoszone drogą kropelkową kolonizują błony śluzowe nosa i gardła. W przypadku rozprzestrzeniania się po organizmie prowadzą do rozwoju chorób inwazyjnych m.in. zapalenia płuc, zapalenia ucha środkowego, zapalenia spojówek, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicy. Zakażenie pneumokokami jest niebezpieczne. Nieodpowiednie lub zbyt późne leczenie grozi powikłaniami np. w postaci trwałych schorzeń albo upośledzeń neurologicznych.

Pneumokokowe zapalenie płuc – drogi zakażenia

Pneumokokowe zapalenie płuc bardzo często rozwija się jako powikłanie zakażenia wirusem grypy lub zapalenia oskrzeli. Drobnoustroje przenoszone są drogą kropelkową na skutek bezpośredniego kontaktu z nosicielem. Na początku patogen umiejscawia się w jamie nosowo-gardłowej. Następnie drobnoustroje zaczynają zasiedlać dolne drogi oddechowe. Bakterie kolonizują się w miąższu płucnym. Zakażenie pneumokokami może rozwinąć się u osób w każdym wieku, również niemowląt w pierwszych tygodniach życia. 

Czynniki ryzyka zakażeń pneumokokami

Głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zakażenia pneumokokami jest zaawansowany wiek – powyżej 65 lat. Ponadto na pneumokokowe zapalenie płuc częściej chorują osoby chore przewlekle, szczególnie na cukrzycę, choroby reumatologiczne, choroby wątroby i choroby serca. Czynnikiem ryzyka są wrodzone lub nabyte zaburzenia odporności spowodowane m.in.: zakażeniem HIV, białaczką, chłoniakiem lub szpiczakiem, przeszczepem narządów, jatrogenną immunosupresją (obniżenie odporności, czyli zahamowanie prawidłowej aktywności układu immunologicznego, które może być spowodowane leczeniem), chorobami nowotworowymi. Ryzyko zakażeniem pneumokokami wzrasta również u osób nałogowo palących papierosy i nadużywających alkoholu.

Jak długo zaraża chory na pneumokokowe zapalenie płuc? 

Pneumokokowe zapalenie płuc jest chorobą zaraźliwą. Czas zakażania jest indywidualny dla każdego człowieka i zależy od funkcjowania jego układu odpornościowego. Wirus może pozostać groźny dla otoczenia chorego, nawet do 7 dni po ustąpieniu objawów i wdrożenia leczenia. 

Jakie objawy daje pneumokokowe zapalenie płuc?

Początkowe objawy mogą wskazywać na infekcję górnych dróg oddechowych. Pojawiają się dolegliwości w postaci pieczenia gardła, nieżytu nosa, bólu ucha, osłabienia. Z czasem rozwija się nasilony kaszel, który przybiera postać napadową. Występują trudności z odkrztuszaniem wydzieliny, a chory doświadcza bólu w klatce piersiowej. W dalszym etapie zakażenia pneumokokami rozwijają się charakterystyczne objawy zapalenia płuc w postaci: świszczącego oddechu, trudności w oddychaniu, przyspieszenia oddechu. Chory może odczuwać objawy pozapłucne m.in.: wysoką gorączkę, ból głowy i mięśni. Ogólne osłabienie organizmu przebiega wraz z ospałością, apatią i brakiem łaknienia. W obrazie klinicznym płuc stwierdzana jest obecność ogniskowych nacieków zapalnych.

W przypadku masowej inwazji pneumokokami infekcja dolnych dróg oddechowych przybiera nagłą postać z nasilonymi i szybko narastającymi dolegliwościami. Ponadto mogą pojawić się objawy ze strony innych narządów, m.in. w postaci: wysypki skórnej, niedokrwistości, zaburzenia rytmu serca, zapalenia stawów, zapalenia wsierdzia. 

Jeśli zauważysz u siebie któreś z tych objawów, skonsultuj się z lekarzem rodzinnym. Aby zmniejszyć ryzyko powikłań, ważne jest szybkie rozpoczęcie leczenia.

Pneumokokowe zapalenie płuc w ciąży

Infekcja bakteryjna w ciąży jest niebezpieczna zarówno dla matki, jak i dziecka. Choroba może prowadzić do powikłań np. przedwczesnego porodu, urodzenia dziecka z niską masą, a nawet poronienia. Kobiety ciężarne powinny ze szczególną uwagą dbać o profilaktykę zakażeń (bakteryjnych i wirusowych), pamiętając o dokładnej higienie rąk i unikaniu zatłoczonych miejsc, szczególnie w wysokim sezonie infekcyjnym. W przypadku pojawienia się nawet łagodnych objawów sugerujących infekcję dróg oddechowych bezzwłocznie skontaktuj się z lekarzem rodzinnym.

Pneumokokowe zapalenie płuc – diagnostyka i leczenie

Nie jest możliwe samodzielne wyleczenie pneumokokowego zapalenia płuc. Początkowe objawy dla większości osób są mylące i mogą wskazywać na inne infekcje dróg oddechowych np. grypę lub przeziębienie. Pamiętaj, że pneumokokowego zapalenia płuc nie wywołują wirusy, ale bakterie. Nasilające się objawy ze strony układu oddechowego, a w szczególności trudności w oddychaniu i ból w klatce piersiowej są wskazaniem do niezwłocznego kontaktu z lekarzem rodzinnym. W przypadku podejrzenia pneumokokowego zapalenia płuc lekarz kieruje pacjenta do pulmonologa, czyli specjalisty chorób układu oddechowego.

W celu postawienia diagnozy lekarz najpierw przeprowadza wywiad z pacjentem, a następnie zleca badania laboratoryjne (wykonanie morfologii krwi oraz oznaczenie poziomu: mocznika, kreatyniny, glukozy, elektrolitów, CRP) i badanie obrazowe (RTG klatki piersiowej). 

Leczenie zakażenia opiera się na antybiotykoterapii. W niektórych przypadkach lekarz może podjąć decyzję o hospitalizacji. Wskazaniem jest: podeszły wiek pacjenta (powyżej 65 lat), liczba oddechów powyżej 30/min, ciśnienie tętnicze krwi skurczowe <90 mmHg i rozkurczowe <60 mmHg, splątanie (zaburzenia świadomości).

Źródła
  1. W.J. Durbin, Ch. Stille, Zapalenie płuc, „Pediatria po Dyplomie” 2009, tom 13, nr 6, s. 31–45. 
  2. M. Korzon, Atypowe zapalenie płuc u dzieci i młodzieży, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 2009, tom 3, nr 2, s. 92–98.
  3. K. Jaśkowiak, A. Dudzisz, D. Golicki, Zapalenia płuc u osób dorosłych w Polsce – pneumokokowe zapalenia płuc i ich profilaktyka, „Lekarz POZ” 2021, 2, s. 115–125.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
oklady-z-zywokostu-na-stawy-ostrogi-jak-zrobic
Zdrowie
2 min.
Okłady z żywokostu - na stawy, ostrogi. Jak zrobić?
24.01.2022
jak-dziala-woda-z-octem-jablkowym-pita-na-czczo
Zdrowie
2 min.
Jak działa woda z octem jabłkowym pita na czczo?
24.01.2022
Wysypka po antybiotyku
Zdrowie
1 min.
Wysypka po antybiotyku – domowe sposoby
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie
etapy-oczyszczania-organizmu-po-rzuceniu-palenia
Zdrowie
1 min.
Rzucenie palenia a etapy oczyszczania organizmu
21.12.2021
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.